Της Λινας Γιανναρου
Με τα παραδοσιακά κουλουράκια της Σίφνου και ένα ανοιγμένο σύκο. Στην άγλυκη, τυρένια μελόπιτα, ως συνοδευτικό της κυριακάτικης ρεβυθάδας και βέβαια στην τοπική εκδοχή της χωριάτικης με μπόλικα καππαρόφυλλα. Από αυτό του πρωινού, εκείνο του μεσημεριανού μεζέ μέχρι εκείνο του γλεντιού, δεν υπάρχει τραπέζι στη Σίφνο που να μην έχει θέση η μυζήθρα, το μαλακό τυρί με τη χαρακτηριστική υπόξινη γεύση.
Όλα αυτά μέχρι φέτος. Με εντολή της Κτηνιατρικής Υπηρεσίας Σύρου, απαγορεύτηκε η διάθεση όλων των τυριών που δεν παράγονται από πιστοποιημένα τυροκομεία για λόγους προστασίας του καταναλωτή.
Ως γνωστόν, η μυζήθρα, όπως και δεκάδες άλλα παραδοσιακά τυριά των Κυκλάδων, παράγονται κατά κύριο λόγο από μικρούς παραγωγούς σε δικά τους «αυτοσχέδια» τυροκομεία, με τον παραδοσιακό τρόπο, δηλαδή χωρίς παστερίωση. Η χρήση απαστερίωτου γάλακτος τα κάνει μεν ασύγκριτα πιο νόστιμα (επειδή παραμένουν εν ζωή όλοι οι μικροοργανισμοί που αναλαμβάνουν την ωρίμανση του τυριού μετά το πήξιμο), επιτρέπει όμως τη μετάδοση ζωοανθρωπονόσων όπως η βρουκέλλωση (μελιταίος πυρετός).
Την ενεργοποίηση της απαγόρευσης διάθεσης μη πιστοποιημένων γαλακτοκομικών προϊόντων (ισχύει εδώ και χρόνια, αλλά βρισκόταν εν υπνώσει) πυροδότησε κρούσμα μελιταίου πυρετού στη Μήλο. Η Κτηνιατρική Υπηρεσία προχώρησε σε εκτεταμένους αιματολογικούς ελέγχους στους κτηνοτρόφους των νησιών, χωρίς -σύμφωνα με πληροφορίες- να έχει μέχρι στιγμής ανιχνευθεί θετικό δείγμα.
Σε κάθε περίπτωση, η μυζήθρα Σίφνου έχει σταματήσει να σερβίρεται στα εστιατόρια και τις ταβέρνες του νησιού και δεν διατίθεται στα καταστήματα παραδοσιακών τυριών. Ή τουλάχιστον ανοιχτά.
Ανάλογες εξελίξεις είχαμε και στη Νάξο, όπου μάλιστα κατατέθηκαν και μηνύσεις εναντίον επαγγελματιών που διέθεταν τυριά από μη πιστοποιημένες μονάδες. Με έγγραφο που κοινοποιήθηκε σε όλους τους εμπλεκόμενους φορείς, η Κτηνιατρική Υπηρεσία Νάξου υπενθύμισε ότι επιτρέπεται μόνο η διάθεση προϊόντων που φέρουν τις προβλεπόμενες ενδείξεις, χαρακτηρίζοντας «από μη ασφαλές έως επικίνδυνο» κάθε άλλο προϊόν. Και στη Νάξο, η συντριπτική πλειονότητα των 170 κτηνοτρόφων φτιάχνουν τυρί με τον παραδοσιακό τρόπο, το οποίο μέχρι πρότινος διέθεταν σε ειδική λαϊκή αγορά ή στα καταστήματα που πωλούν παραδοσιακά τυριά. Σήμερα διοχετεύουν το γάλα τους σε κάποιο από τα τρία πιστοποιημένα τυροκομεία που λειτουργούν στο νησί και παράγουν τυρί με παστερίωση. Τις μεγαλύτερες ποσότητες δέχεται το τυροκομείο της Ένωσης Αγροτικών Συνεταιρισμών Νάξου.
«Όλοι εδώ μεγαλώσαμε με τυριά που ήταν φτιαγμένα με τον παραδοσιακό τρόπο. Τώρα είμαστε πιο προσεκτικοί», λέει στην «Κ» ο διευθυντής της Ένωσης Δημήτρης Βερνίκος.
Στην απαγόρευση της πώλησης των παραδοσιακών τυριών των νησιών αντέδρασε ο ΣΥΡΙΖΑ Νάξου, τονίζοντας ότι η παραγωγή γαλακτοκομικών προϊόντων στη Νάξο είναι μέρος του νησιώτικου πολιτισμού. Όπως αναφέρεται στη σχετική ανακοίνωση, η Κτηνιατρική Υπηρεσία θα μπορούσε να προχωρήσει σε ελέγχους του ζωικού κεφαλαίου, ώστε να αποκλειστεί το ενδεχόμενο μετάδοσης μελιταίου πυρετού μέσω του γάλακτος. «Κανείς δεν λέει ότι δεν πρέπει να υπάρχουν έλεγχοι, αλλά οι μύκητες που κάνουν ιδιαίτερα τα παραδοσιακά μας τυριά δεν αντέχουν στην παστερίωση», εξηγούν στην «Κ». «Είναι δυνατόν να σερβίρουμε μόνο γκούντα και ένταμ στη Νάξο;»
Σύμφωνα πάντως με τον κ. Θεόφιλο Μασούρα, επίκουρο καθηγητή Γαλακτοκομίας του Τμήματος Επιστήμης και Τεχνολογίας Τροφίμων του Γεωπονικού Πανεπιστημίου Αθηνών, η απαγόρευση διάθεσης προϊόντων από απαστερίωτο γάλα «είναι το λιγότερο από τα δύο κακά». «Το απαστερίωτο γάλα δίνει μεν νοστιμότερα τυριά και με ιδιαίτερο χαρακτήρα, αλλά από την άλλη προέχει η ασφάλεια του καταναλωτή», λέει στην «Κ». «Δυστυχώς δεν υπάρχουν στη χώρα μας “καθαρές” περιοχές από τον μελιταίο πυρετό, μια νόσος που δεν εκδηλώνεται εύκολα στα ζώα και άρα μπορεί να περάσει απαρατήρητη. Έχουμε κρούσματα κτηνοτρόφων που δεν καταγράφονται (σ.σ. η βρουκέλλωση αποτελεί ένα από τα υποχρεωτικώς δηλούμενα νοσήματα στην Ελλάδα, τα στοιχεία συλλέγονται από το ΚΕΕΛΠΝΟ)».
Όπως σημειώνει, η μόνη λύση θα ήταν τα νησιά να γίνουν νησίδες απαλλαγμένες από μελιταίο πυρετό, με τον έλεγχο όλων των κοπαδιών και την εντατικοποίηση των ελέγχων κατά της ανεξέλεγκτης διακίνησης ζώων.
Πηγή: Καθημερινή
Με τα παραδοσιακά κουλουράκια της Σίφνου και ένα ανοιγμένο σύκο. Στην άγλυκη, τυρένια μελόπιτα, ως συνοδευτικό της κυριακάτικης ρεβυθάδας και βέβαια στην τοπική εκδοχή της χωριάτικης με μπόλικα καππαρόφυλλα. Από αυτό του πρωινού, εκείνο του μεσημεριανού μεζέ μέχρι εκείνο του γλεντιού, δεν υπάρχει τραπέζι στη Σίφνο που να μην έχει θέση η μυζήθρα, το μαλακό τυρί με τη χαρακτηριστική υπόξινη γεύση.
Όλα αυτά μέχρι φέτος. Με εντολή της Κτηνιατρικής Υπηρεσίας Σύρου, απαγορεύτηκε η διάθεση όλων των τυριών που δεν παράγονται από πιστοποιημένα τυροκομεία για λόγους προστασίας του καταναλωτή.
Ως γνωστόν, η μυζήθρα, όπως και δεκάδες άλλα παραδοσιακά τυριά των Κυκλάδων, παράγονται κατά κύριο λόγο από μικρούς παραγωγούς σε δικά τους «αυτοσχέδια» τυροκομεία, με τον παραδοσιακό τρόπο, δηλαδή χωρίς παστερίωση. Η χρήση απαστερίωτου γάλακτος τα κάνει μεν ασύγκριτα πιο νόστιμα (επειδή παραμένουν εν ζωή όλοι οι μικροοργανισμοί που αναλαμβάνουν την ωρίμανση του τυριού μετά το πήξιμο), επιτρέπει όμως τη μετάδοση ζωοανθρωπονόσων όπως η βρουκέλλωση (μελιταίος πυρετός).
Την ενεργοποίηση της απαγόρευσης διάθεσης μη πιστοποιημένων γαλακτοκομικών προϊόντων (ισχύει εδώ και χρόνια, αλλά βρισκόταν εν υπνώσει) πυροδότησε κρούσμα μελιταίου πυρετού στη Μήλο. Η Κτηνιατρική Υπηρεσία προχώρησε σε εκτεταμένους αιματολογικούς ελέγχους στους κτηνοτρόφους των νησιών, χωρίς -σύμφωνα με πληροφορίες- να έχει μέχρι στιγμής ανιχνευθεί θετικό δείγμα.
Σε κάθε περίπτωση, η μυζήθρα Σίφνου έχει σταματήσει να σερβίρεται στα εστιατόρια και τις ταβέρνες του νησιού και δεν διατίθεται στα καταστήματα παραδοσιακών τυριών. Ή τουλάχιστον ανοιχτά.
Ανάλογες εξελίξεις είχαμε και στη Νάξο, όπου μάλιστα κατατέθηκαν και μηνύσεις εναντίον επαγγελματιών που διέθεταν τυριά από μη πιστοποιημένες μονάδες. Με έγγραφο που κοινοποιήθηκε σε όλους τους εμπλεκόμενους φορείς, η Κτηνιατρική Υπηρεσία Νάξου υπενθύμισε ότι επιτρέπεται μόνο η διάθεση προϊόντων που φέρουν τις προβλεπόμενες ενδείξεις, χαρακτηρίζοντας «από μη ασφαλές έως επικίνδυνο» κάθε άλλο προϊόν. Και στη Νάξο, η συντριπτική πλειονότητα των 170 κτηνοτρόφων φτιάχνουν τυρί με τον παραδοσιακό τρόπο, το οποίο μέχρι πρότινος διέθεταν σε ειδική λαϊκή αγορά ή στα καταστήματα που πωλούν παραδοσιακά τυριά. Σήμερα διοχετεύουν το γάλα τους σε κάποιο από τα τρία πιστοποιημένα τυροκομεία που λειτουργούν στο νησί και παράγουν τυρί με παστερίωση. Τις μεγαλύτερες ποσότητες δέχεται το τυροκομείο της Ένωσης Αγροτικών Συνεταιρισμών Νάξου.
«Όλοι εδώ μεγαλώσαμε με τυριά που ήταν φτιαγμένα με τον παραδοσιακό τρόπο. Τώρα είμαστε πιο προσεκτικοί», λέει στην «Κ» ο διευθυντής της Ένωσης Δημήτρης Βερνίκος.
Στην απαγόρευση της πώλησης των παραδοσιακών τυριών των νησιών αντέδρασε ο ΣΥΡΙΖΑ Νάξου, τονίζοντας ότι η παραγωγή γαλακτοκομικών προϊόντων στη Νάξο είναι μέρος του νησιώτικου πολιτισμού. Όπως αναφέρεται στη σχετική ανακοίνωση, η Κτηνιατρική Υπηρεσία θα μπορούσε να προχωρήσει σε ελέγχους του ζωικού κεφαλαίου, ώστε να αποκλειστεί το ενδεχόμενο μετάδοσης μελιταίου πυρετού μέσω του γάλακτος. «Κανείς δεν λέει ότι δεν πρέπει να υπάρχουν έλεγχοι, αλλά οι μύκητες που κάνουν ιδιαίτερα τα παραδοσιακά μας τυριά δεν αντέχουν στην παστερίωση», εξηγούν στην «Κ». «Είναι δυνατόν να σερβίρουμε μόνο γκούντα και ένταμ στη Νάξο;»
Σύμφωνα πάντως με τον κ. Θεόφιλο Μασούρα, επίκουρο καθηγητή Γαλακτοκομίας του Τμήματος Επιστήμης και Τεχνολογίας Τροφίμων του Γεωπονικού Πανεπιστημίου Αθηνών, η απαγόρευση διάθεσης προϊόντων από απαστερίωτο γάλα «είναι το λιγότερο από τα δύο κακά». «Το απαστερίωτο γάλα δίνει μεν νοστιμότερα τυριά και με ιδιαίτερο χαρακτήρα, αλλά από την άλλη προέχει η ασφάλεια του καταναλωτή», λέει στην «Κ». «Δυστυχώς δεν υπάρχουν στη χώρα μας “καθαρές” περιοχές από τον μελιταίο πυρετό, μια νόσος που δεν εκδηλώνεται εύκολα στα ζώα και άρα μπορεί να περάσει απαρατήρητη. Έχουμε κρούσματα κτηνοτρόφων που δεν καταγράφονται (σ.σ. η βρουκέλλωση αποτελεί ένα από τα υποχρεωτικώς δηλούμενα νοσήματα στην Ελλάδα, τα στοιχεία συλλέγονται από το ΚΕΕΛΠΝΟ)».
Όπως σημειώνει, η μόνη λύση θα ήταν τα νησιά να γίνουν νησίδες απαλλαγμένες από μελιταίο πυρετό, με τον έλεγχο όλων των κοπαδιών και την εντατικοποίηση των ελέγχων κατά της ανεξέλεγκτης διακίνησης ζώων.
Πηγή: Καθημερινή
ΑΠΟΚΑΛΥΨΗ ΤΟ ΕΝΑΤΟ ΚΥΜΑ