Μια διαδρομή στη χώρα των Γεζίντι, στη χώρα μιας παράδοξης κουρδικής φυλής που λατρεύει τον Αγγελο – Παγώνι ή, αλλιώς, τον Διάβολο -ΤΑΟΥΣ ΜΕΛΕΚ. Ενα επικίνδυνο ταξίδι στο Βόρειο Ιράκ με «ξεναγό» τη συγγραφέα Αύρα Ward
Απροσπέλαστη στους δυτικούς, η γη των Γεζίντι, στους πράσινους λόφους του Κουρδιστάν, κρύβει τα μυστικά της από τα βλέμματα «των βεβήλων, των απίστων, των αλλόθρησκων». Οι Γεζίντι είναι Κούρδοι, οι οποίοι σήμερα ζουν σε 75 χωριά, κυρίως του Βορείου Ιράκ. Αυτός είναι ένας απλός ορισμός που ουσιαστικά δεν προσδιορίζει τίποτε από την προβληματική επιβίωση της φυλής, τους τελευταίους οκτώ αιώνες, από τα ήθη τους, από τα ιδιαίτερα μυστικιστικά πανηγύρια, από τις συνήθειές τους.
Η Αύρα Ward πέρασε στην επικίνδυνη ζώνη με «διαβατήριο» τον καθηγητή Lenzen ο οποίος ήταν γνωστός στους Κούρδους από τις ανασκαφές που έκανε στην περιοχή και γνώρισε μιαν από τις πιο άγνωστες γωνιές της Μέσης Ανατολής. Αυτές οι εμπειρίες, «εμπειρίες της ζωής μου, όπως λέει η ίδια, άρχισαν πριν από λίγον καιρό να ξαναγυρίζουν στη μνήμη της και να της ζητούν επίμονα να τις περιγράψει. Αυτό έκανε στο βιβλίο της «Γεζίντι».
Το ταξίδι της ξεκίνησε από τη Βαγδάτη. Ζούσε εκεί με την οικογένειά της από το 1965, όταν ο σύζυγός της διορίστηκε γενικός διευθυντής της πετρελαϊκής εταιρείας ΒΡ. Και επειδή τα πετρέλαια δεν ήταν η αγαπημένη ενασχόλησή της, σε αντίθεση με την αρχαιολογία, έπαιρνε το Land Rover της και χανόταν στην έρημο ακολουθώντας τις αρχαιολογικές αποστολές. «Η αλήθεια είναι ότι ο άντρας μου ήταν τρομοκρατημένος. Οι κίνδυνοι ήταν πράγματι πολλοί» θυμάται. Την έσωζε βέβαια το γεγονός ότι γνώριζε καλά αραβικά. Σε αυτό είχε βοηθήσει η προηγούμενη πενταετής θητεία του συζύγου της στο Σουδάν.
Ετσι, τον Μάιο του 1967 μια παρέα φίλων παίρνει τη μεγάλη απόφαση και ξεκινά για τη γη των Γεζίντι. «Φύγαμε μια μέρα με αμμοθύελλα. Ο ήλιος ήταν κατακόκκινος και όλα είχαν μια όψη αέρινη» αναπολεί σήμερα. Πρώτος σταθμός η Μοσούλη, η σημαντικότερη πόλη του Βορρά. Το «password» Lenzen άνοιξε τον δρόμο και ο αξιωματικός ασφαλείας της πόλης όχι μόνο τους έδωσε την άδεια που απαιτείται για να προσεγγίσει κάποιος ξένος την περιοχή των Γεζίντι αλλά δέχθηκε να τους συνοδέψει ο ίδιος με τους άντρες του οπλισμένους με αυτόματα.
Ποια είναι η πρώτη εικόνα που σας έρχεται στον νου από το ταξίδι στους Γεζίντι;
«Είχαμε περάσει πράσινα λιβάδια, βουνά με δάση από οξιές, μουριές, κουμαριές, ανθισμένες πικροδάφνες, διασχίσαμε ένα φαράγγι με ένα ποτάμι που κυλούσε ανάμεσα σε πελώρια πλατάνια, όταν μπήκαμε σε μια μικρή κοιλάδα αγκαλιασμένη από βουνά. Τότε ξεχώρισα δύο μυτερούς ραβδωτούς τρούλους από το κύριο τέμενος των Γεζίντι. Περάσαμε τη Γέφυρα της Προσευχής από το σημείο αυτό οι Γεζίντι πρέπει να περπατούν ξυπόλυτοι. Την περάσαμε δύο φορές όπως είθισται στους αλλόθρησκους και μόνο τότε μας επέτρεψαν να κατεβούμε στο ποτάμι, να πλυθούμε και να ετοιμαστούμε για την επίσκεψη στον ναό. Στον Παράδεισο του Διαβόλου!».
«Παράδεισο του Διαβόλου»; Τι εννοείτε;
«Για τους Γεζίντι, ο Θεός είναι μόνο ο δημιουργός του σύμπαντος. Η συντήρησή του έχει ανατεθεί στους επτά αγγέλους. Ο πιο σημαντικός από αυτούς, ο αρχηγός τους, είναι ο Αζαζέηλ, ο οποίος για την ανυπακοή του έχασε την εύνοια του Θεού. Οι άλλες θρησκείες τον αποκαλούν Σατανά, ένα όνομα που απαγορεύεται στους Γεζίντι να προφέρουν, όπως και στους αλλόθρησκους συνομιλητές τους. Αποφεύγουν μάλιστα και όσες λέξεις συνδυάζουν το sh και το ta. Οι Γεζίντι τον ονομάζουν Μέλεκ Τάος, ή Μελέκ Ταούς δηλαδή Αγγελο – Παγώνι.Γι’ αυτό το παγώνι είναι το έμβλημά τους. Για τους Γεζίντι η αγάπη για τον πλησίον δεν είναι εντολή. Πρέπει να απορρέει από την καρδιά. Το κακό που φωλιάζει στις καρδιές των ανθρώπων δεν οφείλεται στον Διάβολο αλλά στους ίδιους. Το κακό αναγνωρίζεται ως πραγματικότητα της ζωής και είναι απαραίτητο να υπάρχει για να υπάρχει και το καλό. Αλλωστε και οι αρχαίοι Ελληνες δεν έλεγαν «ουδέν κακόν αμιγές καλού»; Η θρησκεία των Γεζίντι ίσως να ξεκίνησε από τον Ζωροαστρισμό. Κάποιοι μελετητές μάλιστα πιστεύουν ότι είναι απόγονοι των Μάρντι, μιας αρχαίας περσικής φυλής που λάτρευε την «αρχή του κακού»».
Οι τελετές τους είναι τόσο μυστικιστικές όσο θα ταίριαζαν σε λάτρες του Σατανά;
«Οι τελετές τους έχουν έναν μεγάλο μυστικισμό. Η Τζαμαΐγια, το πανηγύρι του φθινοπώρου, που γίνεται γύρω από τον τάφο του σημαντικότερου προφήτη τους, του Σέιχ Αντι, είναι εντυπωσιακό. Η εορτασμοί κρατούν επτά ημέρες. Την τελευταία, αφού οι άντρες της φυλής χορέψουν ένα είδος πολεμικού χορού, ένας λευκός ταύρος οδηγείται στη αυλή για να θυσιαστεί. Οι γυναίκες βγάζουν διαπεραστικούς λαρυγγισμούς. Το ζώο, στολισμένο με λουλούδια, οδηγείται με πομπή γύρω από τον ναό του ηλίου (ο ναός Σέιχ Σεμς).Ο αρχηγός σφάζει τον ταύρο, στο τελευταίο σκαλί που οδηγεί στον τάφο. Ο δωρητής του ταύρου έχει ήδη τοποθετήσει έναν μανδύα κάτω από το ζώο και παίρνει το αίμα για καλή τύχη. Κανονικά η θυσία απαιτεί άσπρο ταύρο. Επειδή είναι όμως σπάνιος χρησιμοποιούν και άλλους. Κοντά στον τάφο του Σέιχ Αντι, στον ναό του Διαβόλου, η ατμόσφαιρα είναι μυστικιστική όσο και αλλόκοτη. Ενα θολωτό δωμάτιο, δίχως φως. Οταν βγήκα έξω ήταν σαν να ανέβηκα από την Κόλαση στον Παράδεισο».
Υπάρχει συμβολισμός στο λευκό χρώμα; Γενικότερα, παίζουν κάποιο ρόλο τα χρώματα στη ζωή των Γεζίντι;
«Το λευκό είναι πένθιμο χρώμα. Το κόκκινο σημαίνει εκδίκηση. Αυτό φαίνεται καθαρά στην ιστορία της συζύγου ενός αρχηγού της φυλής, ο οποίος δολοφονήθηκε. Η γυναίκα φόρεσε κόκκινα για να εκδικηθεί για τον άδικο θάνατό του και αφού εκδικήθηκε έβαλε λευκά για να τον πενθήσει. Οι Γεζίντι δεν επιτρέπεται να έχουν επάνω τους οτιδήποτε γαλάζιο, γιατί αποτρέπει τον Διάβολο (σ.σ.: όπως έχουμε εμείς το γαλάζιο μάτι). Εκείνοι θέλουν τον Διάβολο. Τα χρώματα παίζουν μεγάλο ρόλο στη ζωή τους. Το βλέπεις και στα ρούχα τους. Φορούν πολύ όμορφα πολύχρωμα σκουφιά, κεντημένα με χρυσό, περιδέραια με χάντρες, φανταχτερά ρούχα».
Ως άνθρωποι είναι εξίσου φανταχτεροί με τα ρούχα τους;
«Είναι «απλοί άνθρωποι». Πρόκειται για έναν λαό που βασανίστηκε πολύ, ακόμη και από τους ίδιους τους Κούρδους. Είναι όμως φιλόξενοι. Απαιτούν βέβαια τον σεβασμό των ξένων. Για παράδειγμα δεν πρέπει ποτέ αλλόθρησκος να δει κάποιο από τα Παγώνια. Κρατούν τη θρησκεία τους μυστική από τους ξένους, καλυμμένη. Λατρεύουν τις μουριές γιατί πιστεύουν ότι κατοικούνται από το πνεύμα του Σατανά τη φωτιά, τη φύση και τα φυσικά φαινόμενα. Πιστεύουν στη μετενσάρκωση και πως κανείς δεν τιμωρείται για πάντα. Λένε πως ύστερα από μια περίοδο εξιλέωσης στην Κόλαση πηγαίνουν όλοι στον Παράδεισο. Η λατρεία του ηλίου κυριαρχεί στην τελετουργία τους. Ο σταυρός μάλιστα είναι το σύμβολο του ηλίου. Το κάνουν και τατουάζ».
Είναι δημοφιλές το τατουάζ;
«Πολύ, χρησιμοποιούν χολή αρνιού, μουντζούρα από λυχνάρι, ελαιόλαδο και γάλα από μάνα κοριτσιού που γίνεται πηχτό σαν ζύμη. Με αυτή σχεδιάζονται τα τατουάζ στο χέρι, στον καρπό, στον βραχίονα, στο στήθος, στον αστράγαλο και στη γάμπα και στη συνέχεια τρυπιούνται με δύο βελόνες δεμένες μαζί».
Ποιες είναι οι συνήθειές τους;
«Οι Γεζίντι προσεύχονται τρεις φορές τη μέρα όταν ανατέλλει ο ήλιος, το μεσημέρι και όταν δύει. Δεν φτύνουν ποτέ κάτω, για να μη μολύνουν τη γη. Δεν τρώνε ποτέ μαρούλι. Η εξήγηση βρίσκεται σε μια αστεία ιστορία. Μια φορά ο Σέιχ Αντι πέρασε από κάποιον αγρό και φώναξε ένα μαρούλι. Επειδή εκείνο δεν του απάντησε, απαίτησε από τους Γεζίντι να μην τρώνε τα μαρούλια. Είναι απλοϊκοί ‘άνθρωποι’. Εξάλλου η θρησκεία τους απαγόρευε την παιδεία. Οι μόνοι εγγράμματοι ήταν οι σεΐχηδες και οι καουάλ (ιερείς και ψάλτες)».
Είπατε προηγουμένως πως αλλόθρησκος δεν πρέπει να δει τα Παγώνια. Εσείς είδατε κάποιο;
«Τότε που πήγα στο Κουρδιστάν υπήρχαν έξι Παγώνια, που τα περιέφεραν από χωριό σε χωριό. Δεν είδα βέβαια κανένα, αφού απαγορεύεται αυστηρά. Είδα ένα, πολύ αργότερα όμως. Στα παλαιότερα χρόνια κάποια Παγώνια είχαν κλαπεί από τους Τούρκους. Κάποια στιγμή, ενώ ερευνούσα για τους Γεζίντι, έπεσε στα χέρια μου ένα κείμενο που έλεγε πως υπάρχει ένα Παγώνι στο Μουσείο του Λονδίνου. Πήγα λοιπόν πρώτα στο Victoria and Albert, όπου με πληροφόρησαν ότι πράγματι υπάρχει ένα Παγώνι, το οποίο βρίσκεται στο Βρετανικό Μουσείο. Και όντως ήταν εκεί. Εκτίθεται σε μια γυάλινη βιτρίνα στο πίσω μέρος του μουσείου. Ενα πανέμορφο μπρούντζινο Παγώνι».
Τι φέρατε πίσω από τους Γεζίντι;
«Ενα αντρικό κοστούμι. Θυμάμαι κατάφερα με νοήματα γιατί λίγοι Κούρδοι μιλούν αραβικά να βρω ένα ράφτη και να αγοράσω ένα αντρικό κοστούμι, προς διασκέδαση της κουρδικής ομήγυρης που με παρακολουθούσε να το δοκιμάζω».
Θα θέλατε να ξαναπάτε;
«Δυστυχώς οι συνθήκες στο Κουρδιστάν έχουν και πάλι αλλάξει. Η πρόσβαση στις περιοχές όπου κατοικούν οι Γεζίντι, αυτή τη στιγμή, είναι αδύνατη. Λυπούμαι που δεν μπορώ να μάθω για τις συνθήκες της ζωής τους σήμερα».
Ο Άγγελος Τάως: Πάντως μέχρι ένα βαθμό για τον κατατρεγμό τους έχουν ευθύνη και οι Γεζίντι οι οποίοι πάντοτε προτίμησαν να μην εξηγήσουν την θρησκεία τους και η μυστηριώδεις στάση τους συνέβαλε στην εκτίμηση ότι κάτι έχουν να κρύψουν. Μα πως να εξηγήσουν ότι λατρεύουν τον Σατανά σ’ αυτούς που λατρεύουν τον αδελφό του; Παρόμοια στάση κρατούν και άλλες εθνοθρησκευτικές ομάδες στην Μέση Ανατολή, όπως οι Αλαουϊτες (Νουσάϊρι) και οι Δρούζοι.
Οι Γεζίντι πιστεύουν ότι ο Θεός (Αζντά) δημιούργησε τον Μελέκ Ταούς και του ανέθεσε την δημιουργία της γης. Ο Αζντά έπλασε και έξη αγγέλους για να βοηθήσουν τον Μελέκ Ταούς στο έργο του και του έδωσε μια χούφτα σκόνη για να πλάσει τη γη. Ο Μελέκ Ταούς πρώτα έδωσε μορφή στον πρώτο άντρα και στην πρώτη γυναίκα και με το περίσσευμα έπλασε τη γη.
Όταν τελείωσε, ο Αζντά για να τον δοκιμάσει ζήτησε από τον Μελέκ Ταούς να υπακούει στους ανθρώπους. Ο Μελέκ Ταούς αντιστάθηκε με το σκεπτικό ότι αυτός δημιούργησε τους ανθρώπους και είπε στον Αζντά «εγώ υπακούω μόνο εσένα γιατί είσαι ο δημιουργός μου». Αυτή η ανταρσία του στοίχισε την παραμονή του δίπλα στον Άζντα και έτσι εξορίστηκε ο Μελέκ Ταούς.
Ναός των Γεζίντι στο Ιράκ: Οι Γεζίντι απεχθάνονται το μπλε χρώμα, όπως και οι Σαββαίοι άλλωστε, και ποτέ δεν αναφέρουν το όνομα του Σατανά. Πάντως οι θρησκεία τους έχει στοιχεία από τον χριστιανισμό, ειδικότερα το δόγμα των Νεστοριανών Ασσυρίων, τον Ισλαμισμό, το Ιουδαϊσμό, τον Μανιχαϊσμό, τον Ζωροαστρισμό και τον Γνωστικισμό. (αμφότεροι -ισμοι)
Οι Γεζίτνι αντιμετώπισαν διωγμούς στην Οθωμανική Αυτοκρατορία από Τούρκους και Κούρδους. Στην περίοδο της Γενοκτονίας, κατά τη διάρκεια του Πρώτου Παγκοσμίου Πολέμου, σφάχτηκαν και Γεζίντι. Δυστυχώς όμως δεν υπάρχουν συστηματικές μελέτες σχετικά με τα δεινά που αντιμετώπισαν οι Γεζίντι εκείνο το διάστημα. Υπάρχουν όμως αρκετές ενδείξεις σχετικά με τη βοήθεια που παρείχαν οι Γεζίντι στους Χριστιανούς που ζητούσαν καταφύγιο από τις σφαγές. Άλλωστε ασπάζονται την ίδια θρησκεία, τον ίδιο θεό.
Ο καθολικός ιερέας Rhétoré που υπηρετούσε στην πόλη Ντιάρμπεκιρ θεωρούσε τους Γεζίντι ως τους μόνους «προστάτες» των χριστιανών. Τον Νοέμβρη του 1916 περίπου 600 Αρμένιοι και 200 Ασσύριοι κατέφυγαν στα Βουνά του Σιντζάρ όπου ζούσαν οι Γεζίντι. Ενώ Αρμένιος ιστορικός Ράιμοντ Κεβορκιάν επισημάνει ότι 4-5 χιλιάδες Αρμένιοι κατέφυγαν στο Σιντζάρ.
Ο συρο-ορθόδοξος (Ασσύριος) επίσκοπος Αρμάλτο στα απομνημονεύματα του σχετικά με την περίοδο της γενοκτονίας επισημάνει ότι οι χριστιανοί που διέφυγαν στην Οροσειρά Σιντζάρ δούλεψαν στα χωράφια των Γεζίντι οι οποίοι μοιράστηκαν την σοδιά μαζί τους. Αυτή η πράξη των Γεζίντι «ήταν μια επίδειξη φιλοξενίας αλλά και αίσθημα αλληλεγγύης έναντι θυμάτων που είχαν ίδιους διώκτες».
Σήμερα οι περισσότεροι Γεζίντι ζουν στο Ιράκ, στην Οροσειρά Σιντζάρ και στην περιοχή ‘Ακρα-Σαϊκάν. Στην Τουρκία ζουν στις πόλεις Μάρντιν, Σίιρτ, Ντιγιάρμπακιρ, Ούρφα και Γκαζίαντεπ. Στην περίοδο της ίδρυσης της Τουρκικής Δημοκρατίας υπήρχαν περίπου εκατό χιλιάδες Γεζίντι. Σε ομιλία της η Γεζίντι Μαρία Σίντο το 1987 ανέφερε ότι τότε είχαν μείνει 8000 χιλιάδες Γεζίντι στην Τουρκία και πρόσθεσε ότι «εθνοκτονία σε βάρος της κοινότητας Γεζιτών βρίσκεται στην τελική φάση της ολοκλήρωσης της». Ενώ σήμερα δε φαίνεται να ξεπερνούν τους 600.
Στην Τουρκία δεν υπάρχει καμία νομοθετική κατοχύρωση των θρησκευτικών δικαιωμάτων τους και στα δελτία ταυτότητας, όπου η αναγραφή θρησκείας είναι υποχρεωτική οι αρχές βάζουν ένα κόκκινο Χ , μη αναγνωρίζοντας την θρησκεία των Γεζίντι. Η μόνη χώρα όπου οι Γεζίντι αισθάνονται σχετικά ασφαλείς είναι η Αρμενία, όπου ο κουρδόφωνος πληθυσμός ως επί τον πλείστον είναι Γεζίντι. Στην Τουρκία, το Ιράκ, το Ιράν και τη Συρία έχουν πάντα καταδιωχτεί ακόμα και από τους Κούρδους.
Οι Γεζίντι έχουν αυστηρό κώδικα συμπεριφοράς και απαγορεύεται να παντρευτούν άτομα από άλλες θρησκείες. Πρόσφατα στο Ιράκ μια οικογένεια Γεζίντι εκτέλεσε μέλος της οικογένειας που ερωτεύτηκε έναν Σουνίτη Άραβα νεαρό. Ακόμα και οι γάμοι μεταξύ Γεζίντι από διάφορες κάστες απαγορεύονται αυστηρά. Υπάρχουν τρεις κάστες: οι σεΐχηδες, οι φακίρηδες (το ιερατικό σώμα) και το ποίμνιο.
Στην Τουρκία οι νεαροί Γεζίντι αντιμετωπίζουν πρόβλημα λόγω μύωσης του πληθυσμού τους και προσπαθούν να βρουν ταίρι στο Ιράκ ή στη Γερμανία όπου υπάρχουν περισσότεροι Γεζίντι απ’ ότι στην Τουρκία. Σήμερα πλέον εκτός από την Αρμενία, η μόνη χώρα όπου οι Γεζίντι έχουν ελπίδες ύπαρξης είναι η Γερμανία. Στην Τουρκία όπου έζησαν για πολλούς αιώνες έχουν αμυδρές ελπίδες επιβίωσης.
Πάμε για ένα ΑΣΤΡΙΚΟ ταξίδι: Η θρησκευτική τους τάξη, καθορίζει τις παγκόσμιες εξελίξεις, ώστε τα πράγματα να πηγαίνουν -και πηγαίνουν- στην κυριολεξία κατά ΔΙΑΟΛΟΥ, άσχετα, αν είναι κάτι ξυπόλητοι πάμπτωχοι, κατατρεγμένοι χωρικοί. Μην ξεχνάς ούτε στιγμή τον βασικό κανόνα, ένα δυνατό σταθερό αξίωμα … Η ΦΑΙΝΟΜΕΝΙΚΟΤΗΤΑ ΔΕΝ ΤΑΙΡΙΑΖΕΙ ΠΑΝΤΑ ΜΕ ΤΗΝ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ
Τα παιχνίδια δυνάμεως, στο μεταφυσικό πεδίο, παίζονται με διαφορετικούς απ’ τους γνωστούς κανόνες, και κερδίζονται απ’ όποιον διαθέτει την κατάλληλη δηλ ΔΥΝΑΤΗ ΘΕΛΗΣΗ και εν προκειμένω την κατάλληλη ΠΙΣΤΗ. Επιδρούν καθολικά επί του παγκόσμιου γίγνεσθαι και ελέγχουν τις ανώτατες μυστικές εταιρίες του πλανήτη (εξ αποστάσεως) επίσης το Βατικανό, τον Παντουρκισμό, την ΝΤΠ, κλπ κλπ
Όποιος περάσει μέσα από τα χωριά τους, διαθέτει ελάχιστη μεταφυσική παιδία και δεν είναι «καμένος απ’ τα ναρκωτικά» κυριολεκτικά «παγώνει το αίμα του», όπως πολύ εύστοχα περιγράφει πιο πάνω η Αύρα Ward και ο Όμηρος
Άλλωστε έχουν δυνατούς συμμάχους ΤΑ ΙΠΤΑΜΕΝΑ ΑΡΠΑΚΤΙΚΑ !
..και φυσικά τους ΗΛΙΘΙΟΥΣ που τα πιστεύουν, τα προσκυνούν, τα λατρεύουν.
Χοντρικά σας αναφέρω, πως για έναν πνευματικό αριστοκράτη-πολεμιστή, έχουν τόση δύναμη, όση η κατσαρίδα όταν την λιώνεις κάτω από την παντόφλα σου.
Ο δυνατός είναι δυνατός γιατί δεν φρόντισες να γίνεις ΕΣΥ Δυνατός.
Το λιοντάρι είναι ο «βασιλιάς του δάσους» όχι γιατί είναι το δυνατότερο ζώο όλων, αλλά γιατί όλα τα υπόλοιπα ζώα (ενώ είναι πιο δυνατά) ταυτόχρονα είναι υποτακτικοί, ταπεινοί, δούλοι, πιστοί, οπαδοί κλπ. κλπ.
Αρα ξέρεις τι να κανεις και τι να μην κάνεις ! μην επαναλαμβανόμαστε !
ΑΠΟΚΑΛΥΨΗ ΤΟ ΕΝΑΤΟ ΚΥΜΑ