To παρακάτω κείμενο είναι μετάφραση ενός άρθρου που διαβάσαμε σε ένα αμερικάνικο διαδικτυακό περιοδικό για γονείς και είναι γραμμένο από μία από τους συντάκτες του περιοδικού, την Melissa Balmain. Στην Ελλάδα δεν θυμόμαστε να έχουμε διαβάσει τελευταία κάποιο παρόμοιο άρθρο για ένα θέμα που αγγίζει ολοένα και περισσότερες νέες οικογένειες, όπου ο πατέρας αναλαμβάνει ολοένα και πιο ενεργό ρόλο στο μεγάλωμα των παιδιών. Ίσως στο άρθρο βρείτε διαφορές σε σχέση με την Αμερική. Αυτό που θέλουμε όμως είναι να σας κάνει να σκεφτείτε, είτε είστε μαμά, είτε μπαμπάς. Και να σας βοηθήσει, όπως θέλουμε να βοηθήσει και μας να γίνουμε καλύτεροι γονείς για τα παιδιά μας.
Πώς να ξεφορτωθώ την αντιπαλότητα για το ποιος είναι ο καλύτερος γονέας«Τώρα, μείνε στο κρεβάτι και κοιμήσου», είπε ο Μπιλ, ο σύζυγός μου, στον τρίχρονο γιο μας, τον Ντέιβι, αγκαλιάζοντάς τον για να τον καληνυχτίσει. «Αν δεν το κάνεις, θα μιλάω σαν ξωτικό αύριο, για όλη την ημέρα». Χαμογέλασα, αφού λυπόμουν αυτόν τον ξεγελασμένο άνθρωπο. Ο Ντέιβι συνηθίζει να σηκώνεται πολλές φορές τη νύχτα, για να διαβάζει βιβλία. Είχα ήδη περάσει ατέλειωτες ώρες συζητώντας μαζί του, χωρίς αποτέλεσμα. Η απειλή του Μπιλ αποκλείεται να έκανε τη διαφορά, ειδικά αφού ο Ντέιβι γελούσε περισσότερο απ’ ότι φοβόταν, στο άκουσμα της «τρομακτικής φωνής ξωτικού» του πατέρα του.
Ωστόσο, εκείνη τη νύχτα ο Ντέιβι δεν σηκώθηκε ούτε μια φορά. Το πρωί έτρεχε γύρω μας φωνάζοντας ότι είχε νικήσει και ότι το «ξωτικό» δεν θα ερχόταν. Ο Μπιλ, σε αντίθεση με εμένα, ήξερε ότι ο Ντέιβι έπρεπε να βλέπει την παραμονή του στο κρεβάτι σαν παιχνίδι. Φυσικά, ήμουν ευγνώμων.
Από την άλλη, ζήλεψα λίγο. Γιατί δεν σκέφτηκα εγώ αυτήν την καταπληκτική ιδέα; Γιατί δεν μπορούσα κι εγώ να μιλάω σαν ξωτικό;
Με ανακουφίζει το γεγονός ότι δεν είμαι η μόνη μητέρα που νιώθει έτσι κάποιες φορές. Πολλές από εμάς παραδέχονται ότι έχουν νιώσει από λίγη ως και πάρα πολλή ζήλια στη θέα των ικανοτήτων του συζύγου μας ως γονέα. Και αυτό μας κάνει να νιώθουμε αχάριστες, αφού είναι αυτό που όλες οι μητέρες ήθελαν για πολλές γενιές: ένα χέρι βοηθείας.
Οι σημερινοί πατέρες περνούν 21,7 ώρες την εβδομάδα φροντίζοντας τα παιδιά τους και τελώντας παρεμφερείς δραστηριότητες όπως τα ψώνια και οι δουλειές του σπιτιού, δηλαδή 9 ώρες περισσότερες από εκείνους τριάντα χρόνια νωρίτερα, σύμφωνα με έρευνες του πανεπιστημίου Maryland. Αυτό, όμως, δεν σημαίνει ότι οι γυναίκες δεν καλύπτουν ακόμη την πλειονότητα των –σχετιζόμενων με τα παιδιά- δραστηριοτήτων (39 ώρες την εβδομάδα). Ακόμη κι έτσι, οι άντρες μας κάνουν πολλά περισσότερα από αυτά που έκαναν οι πατέρες τους. Θα λέγαμε ότι κερδίζουν έξτρα «κουπόνια» για την περιποίηση των παιδικών νυχιών και για το τάισμα. Διαβάζουν παραμύθια, αλλά και ταμπελάκια ρούχων. Και, παρόλο που οι δικοί μας πατέρες δεν είχαν ιδέα πώς να αλλάξουν μια πάνα, οι πατέρες των παιδιών μας έχουν συχνά διαφωνίες στην επιλογή της μάρκας των παιδικών πανών.
Εμείς, οι μητέρες, λέμε ότι θέλουμε να έχουμε δίπλα μας μπαμπάδες «μέσα σ’ όλα», αφού είμαστε ανοιχτόμυαλες μαμάδες του 21ου αιώνα. Ωστόσο, ακόμη κι αν οι σύζυγοί μας έκαναν λιγότερα, θα τα βγάζαμε πέρα χωρίς ιδιαίτερα προβλήματα.
«Αλλά δεν θέλουμε να το παρακάνουν», λέει η Pyper Davis, μια αμερικανίδα μητέρα δύο παιδιών. «Δεν θέλουμε ποτέ να χάσουμε το θρόνο της μητέρας».
Ζήλεια και κακία: Ω Θεέ μου!
Ένας λόγος για τον οποίο είμαστε κτητικές και δεν θέλουμε να χάσουμε την «κορώνα της μητέρας», είναι ότι, αν και οι γενικότερες απόψεις της κοινωνίας για αυτό το θέμα έχουν αλλάξει, εμείς ακόμη λαμβάνουμε «παραδοσιακά μηνύματα» σχετικά με το ρόλο της μητέρας.«Οι δικές μας μητέρες, οι άνθρωποι στο χώρο εργασίας μας, ακόμη και οι τηλεοπτικές εκπομπές μας πείθουν ότι η γυναίκα είναι αυτή που πρέπει να ασχολείται περισσότερο με την φροντίδα των παιδιών», μας λέει η Lyz Park, σύμβουλος γάμου με τρία παιδιά που ζει στο Maryland. Εμείς, ως μητέρες, είμαστε πολύ καλές στο να παίρνουμε αυτά τα μηνύματα πραγματικά στα σοβαρά.
«Για εμάς τις γυναίκες δεν έχει σημασία πόσο μακριά έχεις φτάσει με την καριέρα σου ή πόσο φεμινίστρια θεωρείς τον εαυτό σου, αφού κάποια στιγμή θα φτάσουμε στο συμπέρασμα ότι η γυναίκα πρέπει να αναλαμβάνει την ευθύνη της φροντίδας γενικότερα», δηλώνει η Heather Gerken, στο Connecticut, καθηγήτρια νομικής και μητέρα της εξάχρονης Άννας και του δίχρονου Μπεν. «Όταν η Άννα ήταν μωράκι, ένιωθα τύψεις αν έμενα για πολύ μακριά της», μας λέει. Και στο σπίτι, όπου εκείνη την φρόντιζε με την βοήθεια του συζύγου της, ζήλευε όταν ένιωθε ότι ο άντρας της είχε την ίδια θέση στη ζωή της Άννας με εκείνη. «Τώρα που το έχω περάσει ήδη δύο φορές, οι σπασμοί πόνου και ζήλιας έχουν αντικατασταθεί από την χαρά του να μεγαλώνεις τα παιδιά σου μαζί με τον σύντροφό σου. Δεν υπάρχει άλλος λόγος να σκεφτώ αυτήν την αρχική ζήλεια, παρά μόνο να την λογαριάσω ως την αίσθηση ότι θα έπρεπε να περνώ περισσότερο χρόνο με το παιδί μου».
Βέβαια, υπάρχουν τουλάχιστον λίγοι ακόμα λόγοι:
Το σύντομο πέρασμα των πρώτων χρόνων της ζωής του παιδιού. «Όταν ο γιος μας ήταν μωρό, ο Μπράιαν* τον έκανε μπάνιο της περισσότερες φορές», λέει η Jessica Davis* από το Σικάγο. Πίστευε ότι ήταν καλό να περνούν οι δυο τους λίγο χρόνο μόνοι, αλλά δεν ήταν λίγες οι φορές που σκέφτηκε ότι θα έπρεπε να είναι κι εκείνη μαζί με το μωρό, αφού, λόγω των πολλών ωρών ύπνου που χρειάζονται τα νεογέννητα, είναι πολύ λίγες οι στιγμές που μπορεί ο γονιός να περάσει ποιοτικό χρόνο με το παιδί του, σε σύγκριση με αυτές που έχει στη διάθεσή του όταν το παιδί είναι μεγαλύτερο.
Τότε, εμφανίζεται το θέμα της αγάπης. Φυσικά, όταν οι σύντροφοί μας περνούν χρόνο φροντίζοντας τα παιδιά μας, εκείνα δένονται περισσότερο μαζί τους. «Ο Ντέιβιντ* λατρεύει τον πατέρα του. Θα έλεγε κανείς ότι είναι μια μικρή σκιά πίσω του», λέει η Έιμι*, περιγράφοντας τον τρίχρονο γιο της. Αποδίδει την «λατρεία» του πατέρα στο γεγονός ότι ο Ματ* (ο σύζυγός της) παίζει περισσότερο με τον γιο του απ’ ότι εκείνη, παραδέχεται, όμως, ότι στην αρχή είχε πληγωθεί, αφού πίστευε ότι ο Ντέιβιντ δεν την αγαπά όσο αγαπά τον πατέρα του.
(*τα ονόματα έχουν αλλαχτεί)
Για κάποιες μητέρες, όπως εγώ, αυτό που πληγώνει περισσότερο είναι η υποσυνείδητη ανάγκη του να είσαι καλύτερος σαν γονιός από ότι ο σύζυγός σου, να δρας ενστικτωδώς, να είσαι πιο εφευρετική και πιο συντονισμένη με τις ανάγκες του παιδιού απ’ ότι ο πατέρας του. H D’ Anne Gleicher, από την Καλιφόρνια, βρίσκει τον εαυτό της να μάχεται αυτήν την πεποίθηση όταν η κόρη της είναι άρρωστη. Εκείνη δεν μπορεί να πάρει άδεια από την δουλειά της κι έτσι ο σύζυγός της είναι αυτός που μένει σπίτι να φροντίσει το παιδί: «Ξέρω ότι είναι ικανός να την φροντίσει, αλλά θέλω να πιστεύω ότι εγώ είμαι καλύτερη από εκείνον σε αυτό. Σκέφτομαι ότι είμαι η μανούλα που μπορεί να τα διορθώσει όλα ανά πάσα στιγμή. Είναι περίπου σαν την έννοια του σωτήρα».
Οι εργαζόμενες μητέρες δεν είναι οι μόνες που επιθυμούν να γίνουν «σωτήρες». Η Σάρα Μοκ άφησε τη δουλειά της όταν γεννήθηκε η δεύτερη κόρη της. «Όταν παίρνεις μια τέτοια απόφαση, έχεις πλέον τη δυνατότητα να λάμψεις ως προσωπικότητα. Παρόλα αυτά, εσύ νιώθεις την πίεση του να λάμψεις ως γονιός», μας εξηγεί. Αυτό μπορεί να σου προκαλέσει άγχος όταν ο σύζυγός σου είναι το ίδιο καλός με τα παιδιά με εσένα. «Πρόσφατα ο Τζον τα βοήθησε να φτιάξουν την δική τους εκδοχή του Candy Land, κάτι που με έβαλε σε σκέψεις. Γιατί δεν μπόρεσα εγώ να σκεφτώ κάτι τόσο δημιουργικό; Φαίνεται ότι είναι καλός στη δουλειά κι όταν γυρνά σπίτι είναι εξίσου καλός και με τα παιδιά. Αυτό με κάνει να τρέχω μονίμως σε έναν αγώνα δρόμου για να είμαι το ίδιο καλή με εκείνον».
Ποιος είναι το αφεντικό;
Αν δεν προσέχει κανείς, η ζήλια και η ανασφάλεια μπορούν να μετατρέψουν μια γυναίκα σε ένα μανιώδη άνθρωπο που προσπαθεί να έχει τον έλεγχο όλων των καταστάσεων. Έτσι, τουλάχιστον, λέει η Park, η οποία αναρρώνει τώρα από αυτήν την κατάσταση. «Με το πρώτο μας παιδί, δεν σταματούσα να ρωτώ τον σύζυγό μου αν ήταν σίγουρος ότι ο γιος μας έχει φάει τα λαχανικά του. Ήταν ωραίο να είμαι αυτή που παίρνει τις αποφάσεις. Το πρόβλημα είναι ότι, όσο περισσότερο ελέγχουμε τους συντρόφους μας, τόσο λιγότερο θέλουν να εμπλέκονται στην ανατροφή του παιδιού», μας λέει. Μια πρόσφατη έρευνα του πανεπιστημίου Ohio State πάνω σε εκατό ζεύγη, που μόλις είχαν αποκτήσει το πρώτο τους παιδί, την επιβεβαιώνει. Φαίνεται ότι όσο και να θέλει ένας πατέρας να ασχοληθεί με το παιδί του, σταματά να το κάνει όταν η μητέρα του ασκεί έντονη κριτική.
Έτσι, η Park προτείνει να ακολουθήσουμε όσα έκανε εκείνη με τον άντρα και το γιο της, ο οποίος είναι τώρα 11 ετών. «Έπρεπε να τους επιτρέψω να αναπτύξουν τη σχέση τους. Ο σύζυγός μου είναι ένας ικανότατος άνθρωπος, οπότε δεν πειράζει αν ο γιος μου δεν φάει κάποιο από τα λαχανικά του». «Αν ποτέ νιώσεις ότι δεν είσαι μέρος της συζήτησης, άφησέ τους να μιλήσουν και φύγε από το δωμάτιο», προτείνει η Park. «Κι αν ποτέ θεωρήσεις αναγκαίο να δώσεις στον πατέρα του παιδιού τους κάποια συμβουλή, κάντο ευγενικά, χωρίς να τον κρίνεις. Με αυτόν τον τρόπο κρατάς μια ουδέτερη στάση, χωρίς να απαιτείς να έχει την ίδια άποψη με εσένα».
Ας επαναπροσδιορίσουμε την αντιπαλότητα
Για να κατευνάσουμε αυτό το πράσινο τερατάκι της ζήλιας, ας ανακαλύψουμε πράγματα στα οποία εμείς είμαστε καλές και έχουν σχέση με τα παιδιά μας. Όταν είναι μωρά, ο θηλασμός είναι κάτι που ο πατέρας τους δεν μπορεί να κάνει. Αργότερα, προσπαθήστε να μοιραστείτε την αγάπη σας για κάτι: από την κηπουρική μέχρι το καράτε. Είναι, επίσης, έξυπνο να μοιράζετε κάποια πράγματα με τον σύζυγό σας και να τα κάνετε εναλλάξ. Αυτό ισχύει τόσο για το παιχνίδι με το παιδί, όσο και για την αναμενόμενη τιμωρία και επίπληξη, αν χρειαστεί.Ο Μπαμπάς το κάνει μπάνιο; Τέλεια! Εσείς διαβάστε του ένα παραμύθι, αντί να γκρινιάζετε.
Το πιο σημαντικό, όπως λένε άλλες μαμάδες, είναι να θυμάστε πόσο τυχερά είναι τα παιδιά σας που έχουν δύο γονείς που ενδιαφέρονται για αυτά.
Η Gleicher πιστεύει ότι το να έχει ένα κοριτσάκι έναν πατέρα που ενδιαφέρεται γι’ αυτήν και την αγαπά, θα την ωθήσει μια μέρα ώστε να έχει έναν τέτοιο άνθρωπο στο πλευρό της. «Δεν θα καταλήξει ποτέ με κάποιον που δεν σέβεται», λέει.
Όσον αφορά στον σεβασμό, προσθέτει η Gerken, είναι η μεγαλύτερη θεραπεία ενώπιον της ζήλιας μεταξύ των γονέων. «Πιστεύω ότι ο θαυμασμός των ικανοτήτων του συζύγου σου ως πατέρα είναι το κλειδί», τονίζει.
Την επόμενη φορά που ο Μπιλ θα δείξει τις ικανότητές του ως γονέας, σχεδιάζω να γίνω κι εγώ ένα πρότυπο αγάπης και εκτίμησης. Απλώς θα κοιτάζω και θα μαθαίνω. Και δεν θα τον ζηλεύω όταν θα κάνει το ξωτικό με τη φωνή του, αφού εγώ έχω τη φωνή του Μπομπ Σφουγγαράκη δική μου, μόνο δική μου!
ΑΠΟΚΑΛΥΨΗ ΤΟ ΕΝΑΤΟ ΚΥΜΑ