Οι ημικρανίες είναι μια κατάσταση η οποία συνήθως είναι χρόνια και κληρονομική, χαρακτηρίζονται δε από επεισόδια επαναλαμβανόμενων πονοκεφάλων, μέτριας ή μεγάλης έντασης, τα οποία διαρκούν από 4 έως και 72 ώρες. Πρόκειται για πόνο μονομερή και παλλόμενο, ο οποίος ενίοτε συνοδεύεται και από άλλα συμπτώματα όπως ναυτία, φωνοφοβία και φωτοφοβία. Μέχρι τώρα έχουν εντοπισθεί κάποιοι παράγοντες οι οποίοι φαίνεται πως ευθύνονται για την έναρξη ή την παρατεταμένη διάρκεια των κρίσεων ημικρανίας, χωρίς όμως ακόμα να έχουν γίνει γνωστοί οι ακριβείς μηχανισμοί που τις προκαλούν. Στη βιβλιογραφία αναφέρονται παράγοντες οι οποίοι σχετίζονται είτε με τη διατροφή είτε με ορμόνες είτε με το περιβάλλον. Ο πιο συχνά αναφερόμενος παράγοντας είναι το άγχος, ενώ άλλοι συχνοί μη διαιτητικοί παράγοντες είναι οι ορμόνες στις γυναίκες, οι διαταραχές κατά τη διάρκεια του ύπνου και ο καιρός.
Ο ρόλος των διατροφικών παραγόντων είναι αμφιλεγόμενος και δεν είναι εύκολο να εξακριβωθεί. Ο προσδιορισμός των τροφών οι οποίες «ερεθίζουν» το ανοσοποιητικό σύστημα με αποτέλεσμα να εμφανίζονται ημικρανίες, μπορεί να γίνει μόνο μέσω διατροφής αποκλεισμού και πρόκλησης αντίστοιχα, με συγκεκριμένα τρόφιμα. Όμως, αυτή η μέθοδος δεν προσφέρει πολλή ακρίβεια, αφού καθίσταται αδύνατο να εντοπίσει όλους τους συνδυασμούς τροφών. Σε αρκετές μελέτες η μέθοδος του αποκλεισμού τροφών έχει γίνει με βάση τις μεθόδους ταυτοποίησης αλλεργιογόνων τροφών. Πιο συγκεκριμένα, έχει μελετηθεί απόκλιση τροφών με βάση την παρουσία IgΕ και IgG αντισωμάτων. Τα συγκεκριμένα αντισώματα παράγονται σε υψηλές ποσότητες από το ανοσοποιητικό σύστημα σε περίπτωση αλλεργικής αντίδρασης. Τα δεδομένα μέχρι στιγμής εμφανίζουν ενθαρρυντικά αποτελέσματα, καθώς σε αρκετές μελέτες φαίνεται πως οι δίαιτες αποκλεισμού τροφών μπορεί να προσφέρουν κάποιο όφελος σε άτομα που υποφέρουν από ημικρανίες. Θα πρέπει, όμως, να πραγματοποιηθούν και άλλες κλινικές δοκιμές προκειμένου να εξαχθούν ασφαλή συμπεράσματα.
Διαιτητικοί παράγοντες οι οποίοι έχουν αναφερθεί ως ενοχοποιητικοί για την πρόκληση επεισοδίων ημικρανίας είναι τα αλκοολούχα ποτά (ιδιαίτερα το κόκκινο κρασί), η καφεΐνη, η σοκολάτα, τα εσπεριδοειδή και ορισμένα λαχανικά όπως το λάχανο, καθώς επίσης και τα γαλακτοκομικά, τα παγωτά και το κρύο νερό. Σε κάποιες μελέτες έχουν αναφερθεί το κρέας, τα αυγά, η πίτσα, το κινέζικο φαγητό, τα αλλαντικά και η ασπαρτάμη. Φαίνεται, δε, πως και ορισμένες καταστάσεις επιδρούν στην εμφάνιση ημικρανίας, όπως η παρατεταμένη νηστεία και η παράλειψη γευμάτων, η χαμηλή πρόσληψη υγρών και η υψηλή πρόσληψη λιπιδίων. Αντιθέτως, διατροφή πλούσια σε φυτικές ίνες φαίνεται πως δρα προστατευτικά όσον αφορά την εμφάνιση ημικρανίας.
Ωστόσο, αν και είναι γνωστό πως συγκεκριμένες τροφές μπορεί να σημάνουν την έναρξη κρίσης ημικρανίας, αυτό δεν σημαίνει πως η αποχή από αυτές λειτουργεί προστατευτικά σε όλους τους ασθενείς. Γι’ αυτόν το λόγο, σημαντικός παράγοντας είναι η τήρηση ακριβούς ημερολογίου καταγραφής τροφών και εμφάνισης κρίσεων ημικρανίας, καθώς επίσης και των άλλων παραγόντων που μπορεί να συνδέονται με την εμφάνισή της.
Διαιτητικοί παράγοντες οι οποίοι έχουν αναφερθεί ως ενοχοποιητικοί για την πρόκληση επεισοδίων ημικρανίας είναι τα αλκοολούχα ποτά (ιδιαίτερα το κόκκινο κρασί), η καφεΐνη, η σοκολάτα, τα εσπεριδοειδή και ορισμένα λαχανικά όπως το λάχανο, καθώς επίσης και τα γαλακτοκομικά, τα παγωτά και το κρύο νερό. Σε κάποιες μελέτες έχουν αναφερθεί το κρέας, τα αυγά, η πίτσα, το κινέζικο φαγητό, τα αλλαντικά και η ασπαρτάμη. Φαίνεται, δε, πως και ορισμένες καταστάσεις επιδρούν στην εμφάνιση ημικρανίας, όπως η παρατεταμένη νηστεία και η παράλειψη γευμάτων, η χαμηλή πρόσληψη υγρών και η υψηλή πρόσληψη λιπιδίων. Αντιθέτως, διατροφή πλούσια σε φυτικές ίνες φαίνεται πως δρα προστατευτικά όσον αφορά την εμφάνιση ημικρανίας.
Ωστόσο, αν και είναι γνωστό πως συγκεκριμένες τροφές μπορεί να σημάνουν την έναρξη κρίσης ημικρανίας, αυτό δεν σημαίνει πως η αποχή από αυτές λειτουργεί προστατευτικά σε όλους τους ασθενείς. Γι’ αυτόν το λόγο, σημαντικός παράγοντας είναι η τήρηση ακριβούς ημερολογίου καταγραφής τροφών και εμφάνισης κρίσεων ημικρανίας, καθώς επίσης και των άλλων παραγόντων που μπορεί να συνδέονται με την εμφάνισή της.
Ο κάθε ασθενής, στη συνέχεια, ενημερώνει το γιατρό του και μαζί μπορεί να προσδιορίσουν εξατομικευμένους διατροφικούς παράγοντες οι οποίοι πιθανόν ευθύνονται για την πυροδότηση των επεισοδίων ημικρανίας. Η εξακρίβωσή τους μπορεί να γίνει με δίαιτα αποκλεισμού. Προσοχή στη δίαιτα αποκλεισμού πρέπει να δοθεί στο να αποκλείεται κάθε φορά μόνο ένα συγκεκριμένο τρόφιμο και όχι μια ομάδα τροφών, προκειμένου να καταστεί δυνατόν να εντοπισθούν οι διαιτητικοί παράγοντες που προκαλούν τις κρίσεις ημικρανίας. Επιπροσθέτως, μια δίαιτα με ταυτόχρονο αποκλεισμό τροφίμων από διαφορετικές ομάδες μπορεί να οδηγήσει σε ανεπαρκή πρόσληψη θρεπτικών συστατικών απαραίτητων για τον οργανισμό.
Επίσης, για την πρόληψη εμφάνισης επεισοδίων ημικρανίας συχνά χρησιμοποιούνται και ορισμένα συμπληρώματα διατροφής. Συμπληρώματα τα οποία περιέχουν ριβοφλαβίνη και συνένζυμο Q10 φαίνεται πως δρουν προστατευτικά, ενώ αρκετά αποτελεσματικό θεωρείται και το μαγνήσιο, ιδιαίτερα για ημικρανίες σε γυναίκες κατά το προεμμηνορροϊκό σύνδρομο και παιδιά.
Επίσης, για την πρόληψη εμφάνισης επεισοδίων ημικρανίας συχνά χρησιμοποιούνται και ορισμένα συμπληρώματα διατροφής. Συμπληρώματα τα οποία περιέχουν ριβοφλαβίνη και συνένζυμο Q10 φαίνεται πως δρουν προστατευτικά, ενώ αρκετά αποτελεσματικό θεωρείται και το μαγνήσιο, ιδιαίτερα για ημικρανίες σε γυναίκες κατά το προεμμηνορροϊκό σύνδρομο και παιδιά.
Ορισμένα συμπληρώματα διατροφής, επίσης, χρησιμοποιούνται συχνά για την πρόληψη εμφάνισης επεισοδίων ημικρανίας. Συμπληρώματα ριβοφλαβίνης και συνενζύμου Q10 φαίνεται να δρουν προστατευτικά, ενώ και το μαγνήσιο θεωρείται αρκετά αποτελεσματικό, ιδιαίτερα για ημικρανίες σε παιδιά και σε γυναίκες κατά το προεμμηνορροϊκό σύνδρομο. Τέλος, άλλες προστατευτικές μέθοδοι για τις ημικρανίες, οι οποίες έχουν εφαρμοστεί και δίνουν αποδοτικά αποτελέσματα, είναι η φαρμακευτική αγωγή αλλά και ορισμένες εναλλακτικές μορφές θεραπείας, όπως ο βελονισμός και η θεραπεία με βότανα.
ΑΠΟΚΑΛΥΨΗ ΤΟ ΕΝΑΤΟ ΚΥΜΑ