Μορύα
Ο γαλαζοπράσινος πλανήτης μας φαντάζει πανέμορφος από το σύμπαν, καθώς χορεύει πάνω στην τροχιά του και είναι τα δένδρα και οι θάλασσες που του δίνουν το μαγευτικό του χρώμα. Εδώ θα επικεντρωθούμε στο όμορφο πράσινο βασίλειο που τρυφερά μας περιτριγυρίζει. Τριακόσιες χιλιάδες, τουλάχιστον, φυτικά είδη υπάρχουν γύρω μας, τα οποία έχουν τεράστια σημασία για τη ζωή και την εξέλιξη του πλανήτη.
Δεν αρκούνται να σκορπίζουν σιωπηλά την ομορφιά, αλλά επιπλέον καθορίζουν την κατάσταση των πραγμάτων πάνω στη Γη. Και αυτό γιατί μόνο τα φυτά, έχουν τη δυνατότητα της φωτοσύνθεσης βρισκόμενα σε μια συνεχή και άμεση ενεργειακή ανταλλαγή με τον Ηλιακό μας Λόγο. Η φωτοσύνθεση διαμόρφωσε την ιστορία και την εξέλιξη της ζωής σε μεγάλο βαθμό καθώς επιδρά καθοριστικά στο κλίμα, στη σύσταση της γήινης ατμόσφαιρας, στον κύκλο του άνθρακα και τον κύκλο του νερού, αλλά και στη ίδια την υποστήριξη της ζωής.
Είναι εύκολο να φανταστούμε έναν κόσμο αποκλειστικά φυτικό, χωρίς ανθρώπους, και ζωικούς οργανισμούς, αλλά είναι αδύνατον να διανοηθούμε το αντίθετο. Η φαντασμαγορική και πολύπλοκη χερσαία ζωή, δεν νοείται χωρίς τη φυτική ζωή. Κυριολεκτικά, έχουμε απόλυτη ανάγκη τα φυτά. Ο πλανήτης μας πέρασε το 90% της ηλικίας του με τη ζωή περιορισμένη μέσα στο νερό ενώ η χερσαία του επιφάνεια έμοιαζε αρχικά με ένα αποκρουστικό και αφιλόξενο σεληνιακό τοπίο. Μόνο μετά το σταδιακό εποικισμό της ξηράς από τα φυτά, έγινε πραγματικότητα το θαύμα που σήμερα βλέπουμε και απολαμβάνουμε. Έτσι κληρονομήσαμε έναν πλούσιο κόσμο, όπου εκατομμύρια είδη ζωικών οργανισμών βρίσκουν τροφή και προστασία ανάμεσα σε χιλιάδες είδη φυτών σε κάθε γωνιά του πλανήτη. Αρχικά η Γη καλύφθηκε από δάση πτεριδόφυτων και κωνοφόρων, ενώ τα ανθοφόρα φυτά εμφανίστηκαν αρκετά αργότερα, περίπου πριν από 140 εκατομμύρια χρόνια, για να δώσουν με τα άνθη τους μια νέα πινελιά στο πράσινο βασίλειο.
Τα φυτά μετάλλαξαν το διοξείδιο του άνθρακα σε οξυγόνο, επιτρέποντας έτσι την εμφάνιση νέων οργανισμών, μεταξύ των οποίων ήταν και ο άνθρωπος. Είμαστε πλάσματα παράξενα και εισπνέουμε την πνοή του κόσμου όπως μας τη στέλνουν το φυτικό βασίλειο και ο άνεμος, και μέσα απ’ αυτή την πνοή μπορούμε να σκεπτόμαστε, να χρησιμοποιούμε την απέραντη φαντασία μας για να ονειρευόμαστε, να συνειδητοποιούμε.
Αυτό που αποζητούμε είναι να αφήνουμε την ύπαρξή μας να ξεκουραστεί, να αναζωογονηθεί και να θεραπευτεί μέσα στην απέραντη ομορφιά της φύσης. Αγαλλιάζουμε καθώς οι αισθήσεις μας ενεργοποιούνται και τρέφονται από τη θέα των λουλουδιών και των δένδρων. Τα μεθυστικά τους αρώματα και τα υπέροχα χρώματα ξυπνούν μέσα μας εικόνες της εσωτερικής δικής μας κρυμμένης λεπτεπίλεπτης φύσης.
Δεν είναι εξάλλου τυχαίο το γεγονός ότι σε όλες τις μυθολογίες του κόσμου, ένα Δένδρο στηρίζει τον κόσμο. Είναι το Δένδρο της Ζωής, σύμβολο της Ψυχής του ανθρώπου και του Σύμπαντος.
Πανάρχαιες Αντιλήψεις για τα Φυτά
Σε παλαιότερες εποχές ο άνθρωπος ήταν στενά δεμένος με τη φύση και αναγνώριζε αυτή τη συνάφεια ως ένα βαθύ και ιερό βίωμα. Γνώριζε ότι μεταξύ όλων των βασιλείων, ορυκτού, φυτικού, ζωικού και ανθρώπινου, υπήρχε ένας δεσμός ακατάλυτος και αιώνιος. Κατανοούσε ότι τα πάντα είναι ζωντανοί οργανισμοί που επιτελούν ένα ιδιαίτερο έργο, μέσα στο απέραντο Δημιούργημα. Τα πάντα στην συνείδηση του είχαν επαφή με το Θεό – Δημιουργό και αποτελούσαν εκφράσεις του.
Τα δένδρα, πολύ κοντά στον άνθρωπο, έτοιμα πάντα να του προσφέρουν καρπούς, ανάπαυση και προστασία από τη βροχή και τον καυτό Ήλιο, συνδέθηκαν μαζί του ιδιαίτερα και έτσι γεννήθηκαν μύθοι, θρύλοι και παραδόσεις.
Στην αρχαία Ελλάδα πίστευαν πως κατοικούσαν οι Νύμφες στα δάση και στα νερά, κόρες του Δία και ακόλουθες της Αφροδίτης. Κάποιες απ’ αυτές, οι Αμαδρυάδες, κόρες του Ουρανού αρχαιότερες και από τον ίδιο τον Δία, ήταν ταυτισμένες με τη ζωή των δένδρων. Μόλις γεννιόταν ένα μικρό δενδράκι μια Αμαδρυάδα το αναλάμβανε και μοιραζόταν τη μοίρα του ως το θάνατο.
Το ιερότερο δένδρο ήταν η Δρυς, το δένδρο το οποίο υπήρχε και στο μαντείο της Δωδώνης. Οι νύμφες που κατοικούσαν στις δρύες, οι Δρυάδες, ήταν κόρες του Δία.
 |
Οι Πυθαγόρειοι φιλόσοφοι θεωρούσαν τα φυτά ως ζωντανούς οργανισμούς. Άλλωστε ανέκαθεν οι φιλόσοφοι και οι ποιητές αντιλαμβάνονταν με έναν βιωματικό τρόπο, ότι τα φυτά είναι ζωντανές υπάρξεις που αναπνέουν, επικοινωνούν και είναι προικισμένα με «προσωπικότητα» και τα γνωρίσματα της Ψυχής.
Όλος ο φυτικός κόσμος στα μάτια των αρχαίων λαών συγχρονιζόταν και ζούσε απόλυτα αρμονικά με τις κινήσεις της Γης, της Σελήνης, αλλά και των άλλων πλανητών του ηλιακού μας συστήματος. Επηρεαζόταν δε ακόμα και από τα άστρα και τα άλλα κοσμικά σώματα του σύμπαντος με τρόπους αδιόρατους αλλά παρόλα αυτά γνωστούς στους λαούς του αρχαίου κόσμου.
Στις εσωτερικές παραδόσεις των λαών, τα φυτά θεωρούνται δέκτες κοσμικής ενέργειας από το σύμπαν και σχετίζονται με συγκεκριμένες αστρολογικές αντιστοιχίες. Έτσι πιστεύεται ότι ο Κρόνος κυβερνά τη λειτουργία των ριζών, ο Ερμής το σπόρο, η Σελήνη τα φύλλα, ο Δίας τον καρπό και η Αφροδίτη τα άνθη.
Ο Παράκελσος ανέφερε: «Αφού έχουμε φυσικά σώματα, οφείλουμε κατά τη διάρκεια της παραμονής μας στη Γη να καθοδηγούμαστε από το φως της φύσης. Τα φυτά δημιουργήθηκαν όπως τα δένδρα και τα άστρα. Δεν συνυπήρχαν με το Θεό από την αρχή του χρόνου. Τα δημιούργησε το ένα μετά το άλλο. Έτσι έφτιαξε τα άστρα, τους πλανήτες, τη Γη, το νερό, τη φωτιά, τον αέρα, τα βουνά, τα μέταλλα, τα βότανα κλπ. Όμως ο Θεός ποτέ δεν αφήνει κάτι άδειο αλλά εμποτίζει τα πάντα». Αντιλαμβανόμενος πως μια πνευματική ουσία κρυβόταν πίσω από την υλική μορφή των φυτών ανέφερε επίσης: «Η φύση είναι μια καταπληκτική αδελφότητα όντων, μια συμβίωση σε πολλά επίπεδα, τα περισσότερα από τα οποία είναι πέραν της αντίληψης και κατανόησης μας. Το φυτικό βασίλειο είναι απαραίτητο μέρος της ζωτικότητας του πλανήτη και παρέχει στον μεταβολισμό του ένα ευφυές όργανο αναπνοής που παράγει και ρυθμίζει την ατμόσφαιρα καθώς μεταφέρει ενέργεια στη βιόσφαιρα. Τα φυτά είναι ακόμα ένας κρίκος στην αλυσίδα των όντων, στην οποία κάθε βασίλειο η επίπεδο χρειάζεται το άλλο για να λειτουργήσει και να εξελιχθεί».
Αξίζει να επισημανθεί πως η πανάρχαια σοφία των εσωτερικών παραδόσεων θεωρεί πως τα φυτά έχουν συλλογική συνείδηση και πως αυτή η συλλογική συνείδηση ενυπάρχει πίσω από κάθε είδος φυτού. Με άλλα λόγια, ο τρόπος δράσης κάθε φυτού δεν συνιστά ατομική δράση, αλλά υπαγορεύεται από εκείνο που αποκαλείται «Ομαδική Ψυχή» και η οποία εμπεριέχει όλη εκείνη την εξελικτική εμπειρία που «καθοδηγεί» αρμονικά κάθε μεμονωμένο μέλος του είδους.
Τα Φυτά ως Εξελικτικά Σύμβολα
Ο Λέερς, μελετητής του Γκαίτε, γράφει για τη μεταμόρφωση του φύλλου σε λουλούδι: «Καθώς προχωρεί από φύλλο σε λουλούδι το φυτό υφίσταται μια αποφασιστική ελάττωση της ζωτικότητας του. Σε σύγκριση με το φύλλο, το λουλούδι είναι ένα όργανο που πεθαίνει. Η απλούστερη μορφή ζωής παραχωρεί τη θέση της σε μια υψηλότερη εκδήλωση. Την ίδια αρχή βρίσκουμε στο βασίλειο των εντόμων, όταν η τεράστια ζωτικότητα της κάμπιας θυσιάζεται για τη σύντομη ζωή της πεταλούδας».
«Το σύμβολο της πνευματικής γνώσης είναι ένα λουλούδι. Σαν ένα λουλούδι, η γνώση ανθίζει την καθορισμένη ώρα».
Μέσα από τη σκανδιναβική μυθολογία μαθαίνουμε πως ο Μπαλντούρ, θεός του φωτός, είδε το γυμνό κορμί της Νάννα, πριγκίπισσας των λουλουδιών, τη στιγμή που κολυμπούσε σε ένα ρυάκι. Όταν η φυσική της ομορφιά έγινε ακόμη μεγαλύτερη από την ενέργεια που κυβερνούσε ο Μπαλντούρ, η καρδιά του έσπασε στα δυο και ο γάμος Φωτός και Λουλουδιών έγινε αναμφισβήτητο γεγονός.
Ο Καρλ Γκούσταβ Γιουνγκ αποκαλούσε τα άνθη, «όντα φωτός». Οι εκπορεύσεις που διαχέουν τα λουλούδια είναι ευεργετικές και θεραπευτικές. Είναι Ομορφιά που μας εμποτίζει. Η μαγική ζωγραφική του πλανήτη μας.
Κάθε άνθος ενεργοποιεί συγγενείς δυνάμεις που ενυπάρχουν μέσα μας. Ένα κόκκινο τριαντάφυλλο, μας δημιουργεί διαφορετικό συναίσθημα από ένα κατάλευκο κρίνο. Μια γαλάζια ορτανσία μας γοητεύει με διαφορετικό τρόπο από ένα κυκλάμινο ενώ μια γαρδένια μας στέλνει άλλου είδους ενέργεια από ένα χρυσάνθεμο. Το λουλούδι είναι το μεγαλύτερο καλλιτεχνικό δημιούργημα της φύσης.
Σε κορυφαίες στιγμές της ζωής μας αναζητάμε την παρουσία των λουλουδιών. Η ανθοδετική, ιαπωνικής προέλευσης, είναι μια από της αρχαιότερες τέχνες του κόσμου. Ο Okakura Kakuzo αναφέρει:«Η εκτίμηση των λουλουδιών θα πρέπει να ήταν σύγχρονη με την ποίηση του έρωτα…» και συνεχίζει «Ο πρωτόγονος άνθρωπος, με το να προσφέρει το πρώτο λουλουδένιο στεφάνι στην αγαπημένη του, υψώθηκε πάνω από το θηρίο. Έγινε ανθρώπινος γιατί ξεπέρασε τις ωμές φυσικές του ανάγκες. Πέρασε στη σφαίρα της τέχνης γιατί διέκρινε τη χρησιμότητα του άχρηστου». Σε όλους τους πολιτισμούς η ανθοδετική τέχνη γεννήθηκε ως μια προσφορά στους θεούς και οι πρώτες συνθέσεις τοποθετήθηκαν σαν θυσία στους βωμούς.
Επανερχόμαστε όμως στο φυτό το οποίο αφού πετύχει την αριστουργηματική του κορύφωση στο λουλούδι, αποσύρεται ξανά, αυτή τη φορά στα μικροσκοπικά όργανα της γονιμοποίησης. Μετά τη γονιμοποίηση, ο καρπός αρχίζει να φουσκώνει και για μια ακόμη φορά παράγεται ένα νέο όργανο. Ακολουθεί μια δυνατή σύσπαση, καθώς σχηματίζεται ο σπόρος μέσα στον καρπό. Στο σπόρο, το φυτό εγκαταλείπει κάθε εξωτερική εμφάνιση, σε τέτοιο βαθμό που δεν φαίνεται να μένει τίποτε άλλο από ένα μικρό ασήμαντο μόριο οργανωμένης ύλης, στο οποίο όμως, εμπεριέχεται η τεράστια δυνατότητα να δημιουργηθεί ένα νέο φυτό.
Αυτή η συνεχής εναλλαγή της εμφάνισης των φυτών οδήγησε τον Γκαίτε στην ιδέα της εξέλιξης. Η μεταμόρφωση έγινε το κλειδί ολόκληρου του αλφάβητου της Φύσης. Για τον Γκαίτε οι μεμονωμένες αλλοιώσεις ήταν διαφορετικές εκφράσεις του αρχέτυπου οργανισμού που φέρει μέσα του την ικανότητα να παίρνει διάφορες μορφές και σε μια συγκεκριμένη στιγμή παίρνει την μορφή που ταιριάζει καλύτερα στις συνθήκες του εξωτερικού κόσμου που τον περιβάλλει. Αντιλήφθηκε πως κάθε σημείο του φυτού είναι μια μεταμόρφωση του αρχέτυπου οργάνου του «φύλλου» και θεώρησε ότι το αρχέτυπο φυτό, είναι μια υπερ-λογική δύναμη ικανή να εξελιχθεί σε μυριάδες διαφορετικές μορφές.
Όμως στα φυτά εμπεριέχεται και η έννοια της θυσίας καθώς προσφέρουν απλόχερα την ύπαρξή τους για να μπορέσει να υπάρξουν και να εξελιχθούν όλες οι άλλες μορφές ζωής του πλανήτη μας. Και όπως ακριβώς η θυσία έχει τη δύναμη να επιφέρει εξελικτικές αλλαγές στη ζωή του ανθρώπου, έτσι και τα φυτά με τη θυσία τους δρουν ως εξελικτικοί καταλύτες για τη ζωή πάνω στη Γη. Εξάλλου, από τα φυτά εκπορεύεται το Πράνα η ζωτική ενέργεια όλου του πλανήτη.
 |
Την άνοιξη, η μητέρα Γη ξυπνά από τη νάρκη του χειμώνα με διαθέσεις δημιουργικές. Το γεγονός αυτό επηρεάζει τις αισθήσεις μας και μας παρακινεί να απολαύσουμε με πιο έντονη διάθεση τις χαρές και την ενότητα της ζωής. Τα φυτά αλλάζουν το σκηνικό γύρω μας, καθώς τα βλέπουμε να ξυπνάνε και να επισπεύδουν την ανάπτυξη τους. Στρέφονται στο χώρο προς την κατεύθυνση όπου η τροφή είναι περισσότερη και διαμορφώνονται ασύμμετρα χωρίς σταθερό μέγεθος, με πλαστικότητα ως προς τη μορφή.
Όπου υπάρχει έντονο ηλιακό φως τα φυτά αναπτύσσονται εύκολα, ενώ αντίθετα μέσα στα πυκνά δάση πρέπει να μετακινούν συνεχώς τα φύλλα τους ώστε να τα εκθέτουν όσο γίνεται περισσότερο στις ακτίνες του Ήλιου. Τα φυτά βέβαια χρειάζονται εκτός από φως, το νερό και θρεπτικά συστατικά που αντλούν από το έδαφος με τις ρίζες τους.
Σε σύγκριση με τα ζώα, σε εξελικτική και γεωλογική κλίμακα, τα φυτά θεωρούνται πιο επιτυχημένα αφού η μέση διάρκεια παρουσίας των φυτικών ειδών στον πλανήτη είναι πολλαπλάσια αυτής των ζωικών ειδών. Οι πιο ηλικιωμένοι ζωντανοί οργανισμοί του κόσμου φυτρώνουν 3.000 μέτρα πάνω από τα Λευκά Όρη στην Καλιφόρνια και είναι τα πεύκα Bristle Cone, 4.000 ετών. Ο επονομαζόμενος «Μαθουσάλας» έχει ηλικία 4.723 ετών. Ο Μαθουσάλας ήταν ήδη άνω των 2.000 ετών όταν χτίστηκε ο Παρθενώνας, άνω των 1.000 ετών όταν καταστράφηκε ο Μινωικός πολιτισμός και ήταν ένα νεαρό δένδρο ενός ή δύο αιώνων όταν ο homo sapiensέχτιζε τις πρώτες λίθινες κατασκευές! Το ρεκόρ όμως κατέχει οι θάμνος creosote,είναι ο αρχαιότερος οργανισμός πάνω στη Γη και ζει στην έρημο της Καλιφόρνια. Ένας από αυτούς τους μικρούς θάμνους διαπιστώθηκε ότι είναι 12.000 ετών! Όσο πιο αντίξοες είναι οι περιβαλλοντικές συνθήκες μέσα στις οποίες αναπτύσσονται τα φυτά, τόσο πιο μακρόβια και ανθεκτικά γίνονται!
Τόσο τα ζώα όσο και τα φυτά τρέφονται με πρωτεΐνες, σάκχαρα, λιπίδια, βιταμίνες ανόργανα στοιχεία και νερό. Η βασική διαφορά είναι ότι τα φυτά παρασκευάζουν την τροφή τους από απλούστερα ανόργανα μόρια της φύσης. Αντίθετα τα ζώα παίρνουν την τροφή τους έτοιμη τρώγοντας τα φυτά η άλλα ζώα που τρέφονται με φυτά. Τα φυτά επομένως είναι το θεμέλιο της φυσικής ζωής οι παραγωγοί της πρωτογενούς τροφής, ενώ τα ζώα οι καταναλωτές. Με τη διαδικασία της φωτοσύνθεσης τα φυτά δεσμεύουν διοξείδιο του άνθρακα από την ατμόσφαιρα, νερό και ανόργανα στοιχεία από το έδαφος και ενέργεια από το ηλιακό φως. Και τελικά δημιουργούν καλής ποιότητας τροφή -προσφέρουν απλόχερα την ίδια τους την ύπαρξη - που την εκμεταλλεύεται όλη η βιόσφαιρα. Αποτέλεσμα της πολύτιμης αυτής επεξεργασίας είναι και η παραγωγή οξυγόνου.
Το γεγονός ότι τα φυτά χωρίζονται σε αρσενικά και θηλυκά έγινε αντιληπτό από την επιστήμη μόνο προς τα τέλη του 17ου αιώνα αν και ο Ηρόδοτος από το 500 π .Χ. είχε αναφέρει ότι οι Βαβυλώνιοι ξεχώριζαν τις φοινικιές σε δυο είδη και έριχναν τη γύρη της μιας στα άνθη της άλλης για να εξασφαλίσουν καρπό.
Ο Γερμανός Ρ. Τ. Καμεράριους ήταν ο πρώτος βοτανολόγος που απέδειξε πως η γύρη είναι απαραίτητη για τη γονιμοποίηση και το σχηματισμό του σπόρου. Η θεωρία του πως τα φυτά διαφοροποιούνται σε αρσενικά και θηλυκά προκάλεσε τότε τη γενική κατάπληξη. Θεωρήθηκε η τολμηρότερη και πιο παράξενη ιδέα που βγήκε ποτέ από το μυαλό ενός ποιητή. Ακολούθησε μια φλογερή διαμάχη που διάρκεσε σχεδόν μια γενιά, προτού γίνει τελικά αποδεκτό, ότι και τα φυτά διαθέτουν όντως όργανα αναπαραγωγής.
Είναι πραγματικά θαυμαστό πως μπορούν εσκεμμένα τα φυτά να βρίσκουν τους πιο πολύπλοκους τρόπους για να εξαπλωθεί το είδος τους. Πώς το λυκόπορδο περιμένει να το πατήσουν για να πετάξει ένα σύννεφο μικροσκοπικούς σπόρους που θα μεταφέρει ο άνεμος. Πώς το σφεντάμι πετάει ελικοφόρους σπόρους που χάνονται με μια περαστική αύρα, πως τα καρποφόρα δένδρα ξελογιάζουν τα πουλιά τα ζώα και τον άνθρωπο, πείθοντας τους να μεταφέρουν τους σπόρους τους μακριά, όμορφα συσκευασμένους σε θρεπτικό λίπασμα. Πώς τα νούφαρα και οι φτέρες αναπαράγουν μικροσκοπικά αλλά τέλεια φυτά στην επιφάνεια των φύλλων τους.
Κόκκοι γύρης σκορπίζονται κατά εκατομμύρια την άνοιξη με προορισμό τα στίγματα των άλλων λουλουδιών και με σκοπό την γονιμοποίηση. Επειδή όμως η γύρη διατίθεται σε μεγάλες ποσότητες και διανέμεται ομαδικά, αυτή και τα είδη από όπου προέρχεται θεωρούνται αρσενικά. Τα δε στίγματα είναι οι θηλυκοί αποδέκτες. Τα φυτά είναι συνήθως ερμαφρόδιτα. Ωστόσο, αποφεύγουν όσο γίνεται την αυτογονιμοποίηση.
Στο γρασίδι και τα δημητριακά η γονιμοποίηση εξασφαλίζεται από τον άνεμο, όμως τα περισσότερα φυτά αλληλο-γονιμοποιούνται με τη βοήθεια των πουλιών και των εντόμων. Τα άνθη είναι τα γεννητικά όργανα του φυτού. Όπως και τα ζώα, τα λουλούδια βγάζουν μια δυνατή και ελκυστική μυρωδιά όταν είναι έτοιμα να ζευγαρώσουν. Αυτή η μυρωδιά κάνει ένα πλήθος μέλισσες, πουλιά και πεταλούδες να παίρνουν μέρος σε μια οργιαστική τελετουργία γονιμοποίησης.
Όταν ένα φυτό είναι έτοιμο να γονιμοποιηθεί, το άνθος θερμαίνεται. Εξ αιτίας μάλιστα αυτής της υψηλής θερμοκρασίας, η γύρη των περισσότερων φυτών είναι τόσο εύφλεκτη που όταν πέσει πάνω σε μια καυτή επιφάνεια ανάβει το ίδιο γρήγορα με την πυρίτιδα!
 |
Συνήθως τείνουμε να θεωρούμε τα φυτά ως υποδεέστερους οργανισμούς, εφόσον θεωρούνται απλούστεροι των ζώων. Ωστόσο, σε κυτταρικό επίπεδο διαπιστώνουμε πως οι ομοιότητες υπερισχύουν των διαφορών και ότι τελικά τα φυτά δεν είναι λιγότερο περίπλοκα από τα ζώα, είναι απλά διαφορετικά.
Επιπλέον, διαθέτουν όλες εκείνες τις βιολογικές ιδιότητες που χαρακτηρίζουν τη συμπεριφορά. Αντιλαμβάνονται και μετρούν το περιβάλλον, το καταγράφουν και ανταποκρίνονται στα διαφορετικά ερεθίσματα. Ρυθμίζουν τη χημική σύσταση αφενός στο εσωτερικό του σώματός τους και αφετέρου επηρεάζουν τη χημική σύσταση του περιβάλλοντός τους. Τρέφονται με τρόπο αυτάρκη, επιδίδονται σε κυτταρικό μεταβολισμό, αναπτύσσονται, διαφοροποιούνται, αναπαράγονται. Όσο για την προφανή έλλειψη κίνησης, είναι αλήθεια ότι δεν σηκώνονται να φύγουν όταν «τα δουν σκούρα», απλώς αλλάζουν ιδιότητες ώστε να αντεπεξέλθουν. Εν κατακλείδι, ακόμη και η κίνηση αυτή καθεαυτή δε λείπει από τα φυτά και ενώ τα εξυπηρετεί πλήρως, εμείς δεν την βλέπουμε γιατί έχουμε συνηθίσει σε ταχύτερες κινήσεις.
Αν και τα φυτά δεν διαθέτουν εγκέφαλο, εν τούτοις η ανάπτυξη και η συμπεριφορά τους κάθε άλλο παρά ασυντόνιστη είναι. Αντιλαμβάνονται το περιβάλλον, το φως ως ένταση ή ποιότητα, το άγγιγμα, τη θερμοκρασία, την υγρασία, τη θέση τους στον χώρο, μετρούν τον χρόνο, αντιλαμβάνονται χημικές ουσίες στην ατμόσφαιρα και «συνομιλούν» με τους γείτονες τους. Την πληροφορία που λαμβάνουν από το περιβάλλον την επεξεργάζονται, την αξιολογούν και ρυθμίζουν αναλόγως την ανάπτυξη και την συμπεριφορά τους με τρόπο ευφυή όπως τα ζώα. Αν δεν είχαν αισθητήρια όργανα τα φυτά και ένα μέσο για να αναμεταδίδουν και να επεξεργάζονται τα στοιχεία στη δική τους γλώσσα και τη μνήμη, η εξαφάνιση τους θα ήταν αναπόφευκτη.
Αντιδρούν στο άγγιγμα: Τα φυτά είναι «ντροπαλά». Μόλις τα αγγίζουμε «ανατριχιάζουν». Το σαρκοφάγο φυτό κλείνει την παγίδα του, η μιμόζα αναδιπλώνει τα φύλλα της, η τσουκνίδα σπάει τα τριχίδια της προκαλώντας μας ερεθισμό.
Στη δεκαετία του 1960, ο βιολόγος J. Β. Sanderson έκανε πολλά πειράματα με φυτά τα οποία σύνδεσε με ηλεκτρόδια με σκοπό να καταγράψει τυχόν ηλεκτρική δραστηριότητα. Ανακάλυψε ότι σε διάφορες καταστάσεις δημιουργείτο ένα κύμα ηλεκτρικής δραστηριότητας σχεδόν ταυτόσημο με τα νευρικά ερεθίσματα που παράγονται στους νευρώνες των ζώων. Σήμερα, με τον υπερσύγχρονο τεχνολογικό εξοπλισμό, οι φυσιολόγοι των φυτών επιβεβαίωσαν τις ανακαλύψεις του Sanderson και ανακαλύπτουν τις μοριακές και κυτταρικές αιτίες για την ικανότητα πολλών φυτών να ανταποκρίνονται στο άγγιγμα.
Βλέπουν τα χρώματα: Μπορούμε να μιλάμε για όραση στα φυτά; Με μία έννοια ναι, γιατί τα φυτά δεν ξεχωρίζουν μόνο την ένταση του φωτός, αλλά -μέσω των χρωστικών ουσιών τους αντιλαμβάνονται ακόμα και τις αποχρώσεις του φωτός. Οι χρωστικές ουσίες είναι δύο ειδών: τα φυτοχρώματα, ευαίσθητα στις αποχρώσεις του κόκκινου και τα κρυπτοχρώματα που ευαισθητοποιούνται στο μπλε και στα γειτονικά του υπεριώδη.
Αισθάνονται τη γεύση με τις ρίζες: Η γεύση είναι πολύτιμος σύμμαχος των φυτών. Οι ρίζες είναι εκείνες που αναπτύσσουν τη γεύση. Τα φυτά αναπτύσσουν εξαιρετικές τεχνικές, που σχετίζονται με τη γεύση ώστε να αντιμετωπίσουν ανεπιθύμητες ουσίες στο έδαφος η τις επιθέσεις εντόμων.
Η οσμή λειτουργεί ως συναγερμός: Όταν τα φυτά βρίσκονται σε κίνδυνο, ένας αθόρυβος συναγερμός κτυπάει, μεταφέροντας αόρατα μηνύματα μέσω του αέρα. Το σήμα κινδύνου μεταφέρεται μέσω του αιθυλενίου, ενός πτητικού συστατικού που συνοδεύει την ωρίμανση των φρούτων και αναβλύζει από τους ερεθισμένους ή πληγωμένους ιστούς πολλών φυτών. Ενεργοποιούνται έτσι συνθέσεις αμυντικών ουσιών, τόσο στα φυτά που έχουν δεχτεί την επίθεση όσο και στα γειτονικά που αισθάνονται το αιθυλένιο.
Τα φυτά συντονίζονται με τη μουσική: Λέγεται πως ο Θεός Κρίσνα, μαζί με τον Σίβα και τον Βράχμα της Ινδικής Θεϊκής τριάδας, χρησιμοποιούσαν τη μουσική για να επισπεύσουν την ανάπτυξη της όμορφης χλόης στο Κουντζαβάν του Βρινταβάν, μιας πόλης ονομαστής για τους άγιους μουσικούς της. Πολύ αργότερα ο Μιάν Τάν Σέν, ένας από τους σοφούς της αυλής του Μογγόλου αυτοκράτορα λέγεται πως έκανε θαύματα με το τραγούδι του, έφερνε τη βροχή, άναβε τις λυχνίες του λαδιού ή αναζωογονούσε τα φυτά και τα έκανε να ανθίζουν, ψάλλοντας απλώς ευλαβικά τραγούδια ή ragas.
Η θελκτική αυτή ιδέα επιβεβαιώνεται με αμέτρητα πειράματα που έχουν διεξαχθεί σχετικά με την επιρροή των ήχων και της μουσικής στα φυτά. Οι πρωτοπόροι ερευνητές Peter Tompkins και Christopher Bird, στο περιβόητο έργο τους «Η Μυστική Ζωή των Φυτών» περιγράφουν με λεπτομέρειες πειράματα που έγιναν στην Ινδία, στον Καναδά και στις Η.Π.Α. στα οποία ανακαλύφθηκε ότι τα φυτά φυτρώνουν και αναπτύσσονται γρηγορότερα, ή παράγουν περισσότερους καρπούς, υπό την παρουσία συγκεκριμένων ήχων. Οι ήχοι που χρησιμοποιήθηκαν ήταν ποικίλα ινδικά μουσικά ragas (εκπεμπόμενα από μεγάφωνα πάνω από ορυζώνες), κλασσική μουσική, (η Γαλάζια Ραψωδία, επαναλαμβανόμενα παιγμένη όλη μέρα και όλη νύχτα), ροκ και τζάζ μουσική, αλλά και ήχοι συνεχείς σε υψηλούς τόνους με αυξανόμενη ένταση που ακούγονταν για μισή ώρα κατά την αυγή.
Αν θελήσουμε να προχωρήσουμε περισσότερο, ανακαλύπτουμε καταγραφές που ισχυρίζονται ότι ακόμα και τα ίδια τα δέντρα παίζουν μουσική! Ο ποιητής και στοχαστής του 5ου αιώνα, Martianus Capella, μας μιλά για το άλσος του Απόλλωνα στην Κύρα κοντά στους Δελφούς, όπου «μια γλυκιά μουσική έβγαινε από τα δέντρα, μια υπέροχη μελωδία που γεννιόταν από την επαφή τους, καθώς το αεράκι ψιθύριζε ανάμεσα τους. Τα ψηλά, τα μεσαία και τα χαμηλά κλαδιά, παρήγαγαν τα βασικά διαστήματα της οκτάβας, πέμπτες, τετάρτες, και ολόκληρους τόνους, κι έτσι σκόρπαγαν στο τοπίο μια μελωδική αρμονία, τη μυστική μουσική και τα τραγούδια των θεών…»
Εκμεταλλευόμενος τη μυστηριώδη σοφία της φύσης- ίσως επηρεασμένος από τις ιατρικές γνώσεις του Παράκελσου για τον οποίο κάθε θεραπευτικό φυτό ενσωμάτωνε τις επιρροές ενός συγκεκριμένου άστρου- ο σοφός Giovani Battista de la Porta, έγραφε ότι όλες οι ασθένειες μπορούν να θεραπευτούν με τη μουσική, αν η μουσική παιχτεί με μουσικά όργανα τα οποία είναι κατασκευασμένα από τους μίσχους ή το ξύλο των φυτών που έχουν τις ανάλογες θεραπευτικές ιδιότητες!
Ας μην ξεχνάμε ότι το ξύλο είναι δονητικό υλικό, το οποίο παράγει αρμονικούς συντονισμούς με κάθε δόνηση, γι’ αυτό και είναι το βασικό υλικό από το οποίο κατασκευάζονται τα περισσότερα μουσικά όργανα (π.χ. βιολιά και βιόλες, λαγούτα, κιθάρες, φλάουτα, φλογέρες, πιάνα, κ.α).
Αλληλεπίδραση Ανθρώπου και Φυτών
Μια δύναμη ζωής, η κοσμική ενέργεια που περιβάλλει όλα τα ζωντανά όντα μοιράζεται ανάμεσα σε φυτά, ζώα και ανθρώπους. Αυτή η αδιάσπαστη ενότητα καθιστά δυνατή μία αμοιβαία ευαισθησία, που επιτρέπει σε φυτά και ανθρώπους να επικοινωνούν μεταξύ τους.
Όσο παράξενο και αν ακούγεται έχει υποστηριχτεί ότι τα φυτά έχουν τη δυνατότητα να αντιλαμβάνονται τις ανθρώπινες σκέψεις και να αντιδρούν πριν από μια συγκεκριμένη πράξη. Π.χ. σκέπτομαι να κόψω το φύλλο του φυτού και αμέσως ανιχνεύεται μια βίαιη αντίδραση στους μετρητές των ειδικών αισθητήρων που έχουν τοποθετηθεί πάνω του. Δηλαδή τα φυτά εκπέμπουν ακτινοβολίες αλλά ταυτόχρονα συλλαμβάνουν και τις ακτινοβολίες που εκπέμπουν οι άνθρωποι.
Ο Αμερικανός καλλιεργητής, Λ Μπέρμανκ, θεωρείται μοναδικός γιατί πρόσφερε πολλά εντυπωσιακά καινούργια φυτά. Δημιούργησε δε αυτά τα θαυμάσια φυτά με υπομονετική έρευνα και δίχως προκαταλήψεις. Ο ίδιος το 1906 έγραψε: «Το πιο ξεροκέφαλο ζωντανό πράγμα σ αυτό τον κόσμο, το πιο δύσκολο ν αλλάξει, είναι το φυτό που απέκτησε ορισμένες έξεις». Όταν ήθελε να μεγαλώσουν τα φυτά του με κάποιον ιδιαίτερο και ασυνήθιστο τρόπο, γονάτιζε και τους μιλούσε. Ανέφερε πως τα φυτά έχουν πάνω από είκοσι αισθητήριες αντιλήψεις τις οποίες όμως δεν μπορούμε να αναγνωρίσουμε. Η δύναμη της αγάπης του Μπέρμπανγκ έγινε ένα είδος απαλής διατροφής που έκανε όλα τα φυτά να μεγαλώνουν καλύτερα και να βγάζουν περισσότερους καρπούς. Σε όλα τα πειράματα του κέρδιζε την εμπιστοσύνη των φυτών, ζητούσε τη βοήθεια τους και τα διαβεβαίωνε πως έτρεφε μεγάλο σεβασμό και αγάπη για τις ζωές τους.
Σε μια διάλεξη του ανέφερε: « Για τη μελέτη οποιουδήποτε παγκόσμιου και παντοτινού νόμου της φύσης, μάς είναι απαραίτητες ορισμένες συνθήκες για να μπορέσουμε να γίνουμε οι διερμηνείς της φύσης. Προκαθορισμένες ιδέες και δόγματα καθώς και προσωπικές προκαταλήψεις και μεροληψίες πρέπει να παραμεριστούν. Ας ακούμε υπομονετικά, ήσυχα και προσεχτικά ένα-ένα τα μαθήματα που έχει να μας παραδώσει η Μητέρα Φύση. Προσφέρει τις αλήθειες της μόνο σε εκείνους που ξέρουν να περιμένουν και να δέχονται. Αν δεχτούμε αυτές τις αλήθειες όπου και αν οδηγούν, τότε θα εναρμονιστούμε με ολόκληρο το σύμπαν. Επιτέλους ο άνθρωπος βρήκε ένα σταθερό θεμέλιο για την επιστήμη από τη στιγμή που ανακάλυψε ότι αποτελεί μέρος ενός σύμπαντος που έχει μια αιώνια αστάθεια σε σχήμα και μια αιώνια σταθερότητα σε ουσία».
 |
Τα φυτά εκπέμπουν ενέργεια ευεργετική για τον άνθρωπο. Οι Ινδιάνοι γνώριζαν καλά αυτό το γεγονός. Σε στιγμές ανάγκης κατέφευγαν στα δάση. Με τα χέρια τους απλωμένα ακουμπούσαν τις πλάτες τους πάνω σε ένα δένδρο για να αναζωογονηθούν από τη δύναμη του. Το δένδρο γινόταν μια προέκταση του εαυτού τους.
Αυτή η θεραπευτική επίδραση των φυτών έγινε αντιληπτή από τους ανθρώπους και διαμορφώθηκαν ολόκληρα θεραπευτικά συστήματα βασισμένα στη χρήση τους, όπως για παράδειγμα η Αγουρβέδα. Στην πορεία των αιώνων διαμορφώθηκαν ποικίλες μέθοδοι αποτελεσματικής θεραπείας με τη βοήθεια των φυτών.
Ο Παράκελσος απέκτησε πολλές από τις απέραντες γνώσεις του γύρω από τις θεραπευτικές δυνάμεις των φυτών από τα κείμενα παλαιότερων σοφών της Ανατολής και βοτανολόγων, αλλά βασική του πηγή ήταν η ίδια η Φύση. Σύμφωνα με τη θεωρία του για «τις συμπαθητικές ομοιότητες», κάθε τι που αναπτύσσεται αποκαλύπτει με τη δομή, το σχήμα, το χρώμα και τη μυρωδιά του την ιδιαίτερη χρησιμότητα του για τον άνθρωπο. Πρότεινε στους γιατρούς να κάθονται ήρεμα σ’ ένα λιβάδι και να παρακολουθούν πώς «οι ανθοί ακολουθούν την κίνηση των πλανητών, ανοίγοντας τα πέταλά τους ανάλογα με τα φάσεις της Σελήνης, τον κύκλο του Ήλιου η αντιδρώντας σε μακρινά αστέρια».
Ένας σύγχρονος οπαδός του Παράκελσου που μελέτησε εκτεταμένα τα φυτά και τα βότανα υπήρξε ο Άγγλος Ε. Μπαχ, ο οποίος ανέπτυξε μια ολόκληρη θεραπευτική μεθοδολογία με τα περίφημα ανθοϊάματα.Όπως ο Παράκλεσος και ο Γκαίτε, έτσι και ο Μπαχ πίστευε ότι ο άνθρωπος αποκτούσε αληθινές γνώσεις αξιοποιώντας την ικανότητα του να αντιλαμβάνεται τις φυσικές, απλές αλήθειες της ζωής. Ο Παράκελσος έλεγε πως όσο περισσότερο εμβαθύνει κανείς τόσο καταλαβαίνει την απλότητα της πλάσης και συμβούλευε τους γιατρούς να ψάχνουν μέσα τους για την πνευματική διαίσθηση που θα τους οδηγούσε στην κατανόηση και αναγνώριση των ενεργειών των φυτών. Ακολουθώντας αυτή την συμβουλή ο Μπαχ άρχισε να ερευνά την αγγλική ύπαιθρο και τα ουαλικά βουνά, ψάχνοντας για αγριολούλουδα και έχοντας τη βεβαιότητα πως έκρυβαν το μυστικό της θεραπείας των ψυχικών και των σωματικών παθήσεων του ανθρώπου, σίγουρος ότι τα αίτια της ασθένειας είναι διαταραχές του πνεύματος.
Ο Παράκελσος όπως και ο Μπαχ πίστευαν πως κάθε τι ζωντανό ακτινοβολεί φως και αντιλήφθηκε ότι τα φυτά με τις υψηλές δονήσεις τους θα μπορούσαν να ανεβάσουν τις εξασθενημένες ανθρώπινες δονήσεις. Ο Μπαχ παρουσίαζε τα φάρμακα του με όμορφη μουσική, με σειρές χρωμάτων ή με κάθε τι που δημιουργεί έμπνευση. Μέθοδός του δεν ήταν να επιτίθεται στην ασθένεια, αλλά να πλημμυρίζει το σώμα με όμορφες δονήσεις από αγριόχορτα και αγριολούλουδα, μπροστά στα οποία «η αρρώστια έλιωνε σαν το χιόνι στη λιακάδα»
Υπάρχουν σήμερα ορισμένοι οίκοι ευγηρίας όπου οι ηλικιωμένοι υποβάλλονται σε αγωγή όχι με φάρμακα αλλά με δονήσεις από λουλούδια. Μυρίζουν συγκεκριμένους ανθούς ορισμένα λεπτά κάθε μέρα. Η θεραπεία τους περιλαμβάνει εκτός από τη μουσική και το μαγνητοφωνημένο ήχο της θάλασσας.
Αξίζει επίσης να σημειώσουμε τις ευεργετικές ιδιότητες των Φυτικών Ελαίων. Από τη στιγμή που απομονώθηκαν και συμπυκνώθηκαν, ορισμένες από αυτές τις ουσίες αποδείχτηκαν πολύ αποτελεσματικές στην αντιμετώπιση πολλών καταστάσεων. Τα φυτικά έλαια είναι εξαιρετικά και χρησιμοποιούνται, τόσο σαν καλλυντικά, όσο και ως τονωτικά του οργανισμού.
Παρόλη όμως την μακρόχρονη σχέση ανάμεσα στο ανθρώπινο και το φυτικό βασίλειο, στις αρχές του αιώνα μας άρχισε να εγκαταλείπεται η βοτανο-θεραπεία η οποία αντικαταστάθηκε με χημικά παρασκευάσματα.
Μια νέα εποχή όμως ανατέλλει σήμερα και η επιστήμη αποδέχεται τις θεραπευτικές ιδιότητες των βοτάνων. Δεν αμφισβητείται, πλέον, η πατροπαράδοτη πρακτική εμπειρία, αλλά αντίθετα αναγνωρίζει την ανάγκη να καταφύγουμε στα βότανα και τις θεραπευτικές ιδιότητές τους, για να απαλλαγούμε από τις παρενέργειες των φαρμάκων. Γίνεται πια επιτακτική η ανάγκη να σωθεί η παράδοση και να μπει ξανά στην καθημερινή μας ζωή. Το ζήτημα της σχέσης του λαϊκού ανθρώπου με τη Φύση, ιδιαίτερα μάλιστα με τον φυτικό κόσμο, είναι μεγάλο και πολυσυζητημένο. Ιδιαίτερα δε στον λαό μας, τα δένδρα, τα φυτά και τα άνθη έχουν εισαχθεί στο σύστημα της λαϊκής λατρευτικής παράδοσής του, με πολλά και χαρακτηριστικά έθιμα. Αξίζει να αναφερθεί σε αυτό το σημείο και η παρουσία των περίφημων «Βικογιατρών» στην Ήπειρο των οποίων η παρουσία σφράγισε για τεράστια παράδοση πάνω σε αυτόν τον τομέα.
Στην Ελλάδα φυτρώνουν περισσότερα από 4.000 βότανα και μάλιστα θεωρούνται τα καλύτερα στον κόσμο. Τσουκνίδα, μέντα, χαμομήλι, βασιλικός, δενδρολίβανο, φλαμούρι, ραδίκι, ρίγανη, σκόρδο, τσάι του βουνού, φασκόμηλο σεμνά, ταπεινά φυτά της φύσης αλλά γεμάτα δύναμη να θεραπεύσουν ένα σωρό παθήσεις. Διάσπαρτοι στίχοι σε δημοτικά τραγούδια, αναφέρονται στα φαρμακευτικά φυτά της εθνικής μας χλωρίδας. Συχνά οι στίχοι αναφέρονται σε «βοτάνια» ή «γιατρικά». Κείμενα με αναφορές στη λαϊκή θεραπευτική συναντάμε και στα έργα των δύο κορυφαίων πεζογράφων μας, του Βιζυηνού και του Παπαδιαμάντη στου οποίου το έργο «Φόνισσα», εκτός από το μεταφυσικό υπάρχει και πολύ φυσικό στοιχείο, χειροπρακτικές δεξιότητες και βότανα: Η Φραγκογιαννού «Με το καλάθιον υπό τον αγκώνα της αριστεράς χειρός εξήρχετο εις τους αγρούς, ανέβαινεν εις τα όρη, διέτρεχε φάραγγας, κοιλάδας και ρεύματα, έψαχνε να εύρη τα βότανα, όσα αυτή εγνώριζε -την αγριοκρομμύδα, τη δρακοντιά, το τρίμερο και άλλ' ακόμη- τα έκοπτεν ή τα εξερρίζωνεν, εγέμιζε το καλάθιόν της κι επέστρεφε το βράδυ εις την οικίαν». Η Χαδούλα η Φράγκισσα ή Φραγκογιαννού, η γιάτρισσα και φόνισσα, γνώριζε πολλά ακόμα βότανα, το πολυτρίχι για τους πυρετούς των λεχώνων, ακόμα και το «παλληκαροβότανο» και το «στερφοβότανο»
Στη σημερινή μεταβατική εποχή μας, ο υλιστικός κόσμος που φυλακιστήκαμε είναι φορές που φαίνεται σκοτεινός, κενός κρύος και απογοητευτικός. Σ’ αυτές τις δύσκολες στιγμές ας ανοίξουμε τα μάτια της Ψυχής μας για να αισθανθούμε την απέραντη θεραπευτική θαλπωρή που ακτινοβολεί η εσωτερική φλόγα της Φύσης.
Μπορούμε να αφήσουμε την ύπαρξη μας δεκτική ώστε να προσεγγίσουμε το περιβάλλον με λεπτότερο και βαθύτερο τρόπο, με πολύ αγάπη, γαλήνια ψυχή και νοητική σιγή. Ίσως τότε ανοίξουν για μας οι πόρτες του μαγικού – ξωτικού βασιλείου που κινείται και υπάρχει πέρα από τα όρια της λογικής. Ίσως αποκτήσουμε την δυνατότητα ν’ αντιληφθούμε αυτές τις λαμπερές πολύχρωμες υπάρξεις με τα ρευστά φευγαλέα σχεδόν άυλα σώματα. Αν αφεθούμε στο απόκοσμο άγγιγμα τους μπορούν να μας μεταφέρουν στην μαγεία, στο όνειρο. Είναι μαγικό να αισθανθούμε ότι μέσα σε κάθε λουλούδι βρίσκεται και το σπιτάκι ενός ξωτικού. Είναι οι αθέατοι καλλιτέχνες που διαλέγουν τα λουλουδένια χρώματα ώστε να βρίσκονται σε τέλεια αρμονία με τις αποχρώσεις του πράσινου, του γαλάζιου, του καφέ…. Τα ξωτικά πλάσματα της άλλης πλευράς μαζεύονται και χορεύουν ανέμελους ζωηρούς, κραδασμικούς χορούς που εμποτίζουν με χαρά τον πλανήτη.
Αυτά τα μαγικά πλάσματα χρειάζονται από μας αγάπη και σεβασμό. Αν καταφέρουμε να αποκτήσουμε ξανά την επαφή μαζί τους, βοηθάμε τη θεραπευτική διαδικασία τόσο των εαυτών μας όσο και της ίδιας της Γης. Αυτή είναι η αληθινή προσέγγιση της φράσης- όταν ο κόσμος των ανθρώπων ταιριάξει με τον κόσμο της φύσης ο κόσμος θα ξαναγίνει όμορφος.
Με δεκτική διάθεση, μπορούμε όταν βρεθούμε στη Φύση να ξαπλώσουμε χαλαροί πάνω στο πράσινο χαλί της να κοιτάξουμε ένα φυτό που μας εμπνέει και με τη θέλησή μας να γίνουμε ένα με το φυτό, να γίνουμε κομμάτι του, να νιώσουμε τη ζωή που αγωνίζεται να βγει στο φως, να μοιραστούμε τις ταπεινές φιλοδοξίες του και να χαιρόμαστε με κάθε φύλλο που μεγαλώνει. Να αφεθούμε να νιώσουμε τον άνεμο να μας χαϊδεύει και το φως να πέφτει λυτρωτικά επάνω μας. Και εμείς άλλωστε όντα φωτός είμαστε που μαγευόμαστε από την απέραντη ομορφιά και την σοφία του κόσμου που η φύση με τόση αγάπη δημιούργησε για μας.
Μ. Μ. Πηγές:
Peter Tomkins-Christofer Bird, ΜυστικήΖωή των Φυτών, Εκδόσεις Χατζηνικολή. Θεόφραστος Παράκελσος,Εκδόσεις Ιάμβλιχος.
Γ. Μανέτας, Τι θα Έβλεπε η Αλίκη στη Χώρα των Φυτών,Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης.
Max Heindel, Η Ροδοσταυρική Κοσμοθεωρία,Εκδόσεις Ιάμβλιχος.
David Atenbourough, The Private Life of Plants, Ντοκυμανταίρ BBC.
Σοφία Μακράκη, Διαλέξτε το Λουλούδι που Ταιριάζει στην Ευχή σας,Εκδόσεις Πύρινος Κόσμος.
John Van Mater, Our Intelligent Companions, the Plants, Theosophical University Pres. Η Ιστορία των Βοτάνων και η Θεραπευτική τους Χρήση, Περιοδικό e-zine.Οι πέντε αισθήσεις των φυτών www.metafysiko.gr www.backstate.gr ΤΑ ΔΕΝΤΡΑ ΠΟΝΑΝΕ ΟΤΑΝ ΚΑΙΓΟΝΤΑΙΨΥΧΟΛΟΓΙΑ ΦΥΤΩΝ! Ikebana: Η ανθοδετική τέχνη της Ιαπωνίας FOOD TODAY 09/2003 Φυτικά έλαια - τα νέα λειτουργικά τρόφιμαγιατροσόφια Ελλάδας«Για ιδέστε τον αμάραντο...»
ΠΗΓΗ
ΑΠΟΚΑΛΥΨΗ ΤΟ ΕΝΑΤΟ ΚΥΜΑ